آشنایی با دانشنامه ویکیجو
«دانشنامه ویکیجو» دانشنامه‌ای آزاد و عمومی است که در قالب یک پایگاه داده‌ی مجازی و بر پایه‌ی «دانشنامه دانش‌گستر» تهیه و تدوین شده است. «دانشنامه دانش‌گستر» خود دایرةالمعارفی 18 جلدی با قریب به شانزده هزار صفحه است که توسط موسسه‌ی علمی و فرهنگیِ تماماً خصوصیِ «دانش‌گستر» منتشر شد. تألیف و آماده‌سازی این دانشنامه حدود ده سال به طول انجامید و سیصد تن از مؤلفان، مترجمین و ویراستاران در نگارش آن همکاری داشته‌اند. چاپ نخست این دانشنامه، با حمایت‌های انحصاری جناب آقای حسینعلی سودآور، با مدیریت عاملی جناب آقای دکتر محسن خلیجی اسکوئی و به سرویراستاری آقایان کامران فانی و محمدعلی سادات در سال 1389 به بازار عرضه گردید.
«دانشنامه‌ی دانش‌گستر» مشتمل بر حدود شصت‌وهشت‌هزار مدخل بود که شصت درصد آن از منابع معتبر خارجی ترجمه شد و چهل درصد باقی‌مانده (که حوزه‌های ایران و اسلام را در بر می‌گرفت) توسط مؤلفین داخلی، که عموماً از اساتید دانشگاه و فرهیختگان رشته‌های مختلف بوده‌اند، تألیف گردید.
فرآیند بسط و گسترش محتوای «دانشنامه دانش‌گستر» پس از ارائه نخستین چاپ آن ادامه داشته است. همزمان با انتشار نوبت دوم چاپ این مجموعه که اصلاحات و اضافات بسیاری را نسبت به چاپ نخست شامل می‌شد، نسخه‌ی تک‌جلدی و مختصری از این دانشنامه نیز برای تسهیل دسترسی عموم عرضه شد. به‌علاوه، تمامی اعلام و اصطلاحات مندرج در دانشنامه نیز پس از اعمال تغییرات و ویرایش‌های جدید، برای استفاده مترجمان و متخصصین علوم مختلف تحت عنوان «اعلام و اصطلاحات دانشنامه دانش‌گستر» منتشر گردید.
طی سال‌های اخیر، هدف مجموعه‌ی نگارنده‌ی «دانشنامه‌ی دانش‌گستر» از سویی بسط و گسترش محتوای اولیه دانشنامه و از سوی دیگر، تسهیل دسترسی مخاطبان به محتوای ایجادشده بوده است. با توجه به محدودیت‌های نسخه‌ی چاپی، امکان گسترش محتوای دانشنامه با محدودیت‌های عینی مواجه بود. همچنین، امکان دسترسی همگانی به این محتوا نیز به طور مطلوب میسر نبود. مهم‌تر از همه اینکه، بنا بر ساختار نگارش پیشین دانشنامه، امکان جذب دانش عمومی همگانی در تهیه این مجموعه نیز وجود نداشت و از این رو، در تهیه‌ی محتوای این دانشنامهْ بهره‌ی لازم از ظرفیت‌های ارزشمند دانش پراکنده نزد همگان برده نمی‌شد.
بدین سبب، به منظور فرا رفتن از محدودیت‌های مذکور، از سال 1395 تصمیم بر این شد که این دانشنامه بر بستر مجازی قرار داده شود و برای سامان‌دهی آن نیز از نرم‌افزار «مدیاویکی» استفاده شود که در تهیه‌ی دانشنامه‌ها نرم‌افزاری متداول و محبوب است. برای اجرای این فاز جدید، شرکت «دانش‌پژوهان دانشنامه آزاد ابوریحان» تأسیس گردید و دستور کار ویژه‌ی خود را انتقال و گسترشِ محتوای «دانشنامه دانش‌گستر» بر بستر فضای مجازی تعریف نمود. همزمان با این انتقال به فضای مجازی، «دانشنامه‌ی دانش‌گستر» نیز به «دانشنامه‌ی آزاد ویکیجو» تغییر نام یافت. اعضای هیأت مدیره‌ی «دانشنامه‌ی آزاد ویکیجو» از این قرار است:
- دکتر محسن خلیجی اسکوئی (رئیس هیأت مدیره)
- مهندس محمدعلی سادات (سرویراستار و ناظر محتوایی دانشنامه)
- دکتر محمدرضا اصغری اسکوئی (مسئول امور فنی دانشنامه)
«دانشنامه‌ی آزاد ویکیجو» نیز همانند «دانشنامه‌ی دانش‌گستر» از حمایت‌های جناب آقای حسینعلی سودآور بهره‌مند بوده است.
از زمانی که «دانشنامه‌ی دانش‌گستر» در قالب «دانشنامه‌ی آزاد ویکیجو» در وب‌سایت حاضر ارائه گردیده، تاکنون بیش از یازده هزار مدخل جدید به مجموعه‌ی مقالات پیشین اضافه گردیده است. همچنین، بسیاری از مقالات پیشین نیز از حیث محتوایی تکمیل و ویرایش مجدد شده‌اند.
در نهایت، لازم به توضیح است که روال کار در دانشنامه حاضر بر این استوار است که کاربران محترم، پس از عضویت اینترنتی در وب‌سایت دانشنامه، می‌توانند در سطوح مختلف به نگارش و ویرایش مقالات بپردازند؛ این نگارش/ ویرایش‌ها، پس از انجام بررسی و تایید توسط تیم نظارت علمی دانشنامه، به صورت عمومی در وب‌سایت دانشنامه ارائه خواهند شد. روشن است که «دانشنامه ویکیجو» با کمال مسرت از هر گونه همکاری علمی کاربران عزیز و فرهیخته استقبال می‌کند.
بیست‌وسوم دی‌ماه 1400