گنبد سبز (قم)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سه بنای آرامگاهی تاریخی متعلق به قرن 8ق، در انتهای خیابان چهارمردان قم، جنب گلزار شهدا و در بخش شرقی شهر، درون باغی کوچک موسوم به باغ گنبد سبز. این منطقه در محل به دروازۀ کاشان مشهور و گنبدها نیز به گنبدهای دروازۀ کاشان معروفند. دوتا از گنبدها با توجه به کتیبه‌های تاریخی موجود، مدفن امرای خاندان علی صفی، فرمانروایان مستقل قم در قرن هشتم هجری است. کتیبۀ گنبد سوم از بین رفته و تاریخ و مدفون گنبد معلوم نیست، ولی با توجه به مدارک دیگر، این گنبد نیز از نظر تاریخی مربوط به همان دوره است و احتمالاً به یکی دیگر از افراد خاندان علی صفی تعلق دارد. مردم قم این سه بنا را به صورت مجموعۀ مدفن سعد و سعید و مسعود (از بزرگان اعراب اشعری و احیاکنندگان قم در دورۀ اسلامی) می‌دانند. تصور می‌رود که سعید تصحیف تلفظی اسم صفی باشد. بر اساس کتیبۀ تاریخی این سه گنبد مدفن خواجه اصیل‌الدین، خواجه علی صفی و شخص ناشناختۀ دیگری‌ست. اگرچه جز این سه تن، افراد دیگری از همان خاندان در این گنبدها مدفونند.

این مجموعه با شمارۀ 129 در زمرۀ آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.


مقبرۀ خواجه اصیل‌الدین

این مقبره، جنوبی‌ترین گنبد باغ محسوب می‌شود. بنایش