رهنما، فریدون (۱۳۰۹ ـ ۱۳۵۴ ش)
فریدون رهنما (۱۳۰۹ـ ۱۳۵۴ش)
فریدون رهنما | |
---|---|
زادروز |
۱۳۰۹ش |
درگذشت | ۱۳۵۴ ش |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات و محل تحصیل | دیپلم انستیتوی فیلمولوژی پاریس |
شغل و تخصص اصلی | شاعر، منتقد، فیلم نامه نویس و کارگردان |
آثار | سیاوش در تخت جمشید (۱۳۴۶) |
گروه مقاله | ادبیات فارسی، سینما |
جوایز و افتخارات | جایزه ژان اپستاین در جشنواره لوکارنو |
شاعر، منتقد، فیلمنامهنویس، و کارگردان ایرانی. در ۱۳۳۹ با فیلم مستند تخت جمشید فعالیتِ سینماییاش را آغاز کرد، و سپس به داستانِ سیاوش پرداخت و سیاوش در تخت جمشید (۱۳۴۶)، را با الهام از شاهنامۀ فردوسی ساخت، که نخستینبار در سینماتک، پاریس، نمایش داده شد، و در ۱۳۴۵ در جشنوارۀ لوکارنو جایزۀ ژان اپستاین را دریافت کرد. سیاوش در تخت جمشید همچون فیلم بعدیاش، پسر ایران از مادرش بیاطلاع است (۱۳۵۲)، آکنده از غم غربت و افسوس بر گذشتۀ ازدسترفته ایرانزمین است. رهنما تحصیلاتِ متوسطه و دانشگاهیاش را در پاریس بهپایان رساند و دیپلم انستیتوی فیلمولوژی پاریس را دریافت کرد. منظومه برای ایران نام نخستین دفتر شعر رهنما به زبان فرانسه بود که با نام کاوه طبرستانی در پاریس در ۱۹۵۰م منتشر شد. وی در ۱۹۵۹ مجموعه اشعار سرودهای کهنه را با مقدمهای از پل الوار در پاریس منتشر کرد. آوازهای رهایی نیز نام آخرین دفتر شعر او به زبان فرانسه بود که در ۱۹۶۸ منتشر شد. وی پس از بازگشت به ایران سرپرستی مجلۀ فیلم و زندگی را برعهده گرفت. کتاب او به نام واقعیتگراییِ فیلم، از نخستین کتابهای نظری سینمایی در ایران است.
رهنما نقش مهمی در ارتقاء زبان و فرهنگ سینما در ایران داشته است. بر اساس نظر برخی شاعران و سینماگران او با دفاع از حرکتهای مدرن و آوانگارد در حوزۀ ادبیات، سینما و تئاتر، تاثیر غیرقابل انکاری در معرفی شعر و اندیشههای مدرن گذاشت.