کیارستمی ، عباس (تهران ۱۳۱۹)
عباس کیارستمی | |
---|---|
زادروز |
تهران 1 تیر ۱۳۱۹ش |
درگذشت | پاریس 14 تیر ۱۳۹۵ش |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات و محل تحصیل | نقاشی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران |
شغل و تخصص اصلی | کارگردان سینما |
شغل و تخصص های دیگر | نویسنده، نقاش، عکاس |
آثار | زیر درختان زیتون (۱۳۷۳)؛ طعم گیلاس (۱۳۷۶) |
گروه مقاله | سینما |
خویشاوندان سرشناس | بهمن کیارستمی (فرزند) |
جوایز و افتخارات | نخل طلا برای "طعم گيلاس" از پنجاهمين جشنواره فيلم کن، فرانسه، 1376؛ جایزه ویژه هیات داورانِ پنجاه و ششمین جشنواره فیلم کن برای فیلم باد ما را خواهد برد |
عباس کیارستمی (تهران 1 تیر ۱۳۱۹- پاریس 14 تیر ۱۳۹۵ش)
فیلمنامهنویس و کارگردان سینمای ایران. در ۱۳۵۲ش در رشتۀ نقاشی از دانشکدۀ هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، فارغالتحصیل شد. از کارگردانهایی است که در خارج از مرزهای کشور تحسین شده است و با فیلم باد ما را خواهد برد (۱۳۷۷) از پنجاه و ششمین دورۀ جشنوارۀ بینالمللی فیلم کن موفق به دریافتِ جایزۀ ویژۀ هیئت داوران و جایزۀ منتقدان بینالمللی (فیپرشی) شد. کیارستمی از ۱۳۴۰، نقاشِ تبلیغاتی در آتلیه ۷ و یکی- دو مؤسسۀ دیگر بود که کار طراحی جلد کتاب و آفیش میکرد، و مدتی بعد به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رفت، و فیلمِ کوتاه نان و کوچه (۱۳۴۹) را ساخت. موقع ساختن این فیلم از صناعت و الفبای سینمایی بیاطلاع بود، اما موفق شد بهطور حسی بافت تصاویر فیلمش را با موضوع آن هماهنگ کند. سپس به تجربۀ جدیدی در فیلمسازی دست زد که به ویژگی اصلی آثارش تبدیل شد. وی در فیلمهایش آدمهایی را به تصویر میکشد که بهرغم تنهایی، از انفعال و رخوت بیزارند (نان و کوچه، تجربه، و مسافر)؛ اما در عین حال کمتر کسی قادر به درک آنان است، یا برای شناخت و ارتباط با آنان کوشش میکند (لباسی برای عروسی، گزارش و طعم گیلاس)، و یا در واقع هرگونه تلاش برای ارتباط را دفع میکنند (همسرایان). بسیاری از آدمهای خانۀ دوست کجاست؟ (۱۳۶۵) نیز در همین ردیف قرار میگیرند. کیارستمی تاکنون اولین و تنها کارگردان ایرانی است که موفق به دریافت جایزهی بهترین فیلم (نخل طلایِ) جشنوارهی فیلم کن (برای طعم گیلاس) شده است.
بهمن کیارستمی (مستندساز و تدوینگر) فرزند اوست.
برخی از جوایز و افتخارات و دستاوردها
جايزۀ بهترين فيلم داستانی برای "تجربه" از چهارمين جشنوارۀ فيلم جيفونی، ايتاليا، 1353؛ ديپلم افتخار برای "لباسی برای عروسی" از دهمين جشنوارۀ فيلم مسکو، شوروی، 1356؛ لوح زرين بهترين فيلم کوتاه برای "همسرايان" از دومين دوره جشنواره فيلم فجر ، 1362؛ جايزۀ ويژۀ هيات داوران برای "اولیها" از چهارمين دوره جشنواره فيلم فجر، 1364؛ سيمرغ بلورين بهترين کارگردانی و جايزۀ ويژۀ هيات داوران برای "خانه دوست کجاست؟" از پنجمين دوره جشنواره فيلم فجر، 1365؛ يوزپلنگ برنزی، تقديرنامۀ فيپرشی، جايزۀ کنفدراسيون سينمای هنر و تجربه، جايزۀ هيات داوری بارکلی و تقديرنامۀ هيات داوری کليسای جهانی برای "خانه دوست کجاست" از چهل و دومين جشنوارۀ فيلم لوکارنو، سوييس، 1368؛ جايزۀ ويژۀ هيات داوران برای "کلوز آپ" از هشتمين دوره جشنواره فيلم فجر، 1368؛ جايزۀ بهترين فيلم بخش نوعی نگاه برای "زندگی و ديگر هيچ" از چهل و پنجمين جشنواره فيلم کن، فرانسه، 1371؛ جايزۀ روبرتو روسلينی برای عباس کيارستمی از چهل و پنجمين جشنواره فيلم کن، 1371؛ هوگوی نقرهای برای "زير درختان زيتون" از سیامين جشنواره فيلم شيکاگو، آمريکا، 1373؛ نخل طلا برای "طعم گيلاس" از پنجاهمين جشنواره فيلم کن، فرانسه، 1376؛ انتخاب "طعم گيلاس" به عنوان بهترين فيلم سال 1997 از طرف مجله تايم، آذر 1376؛ انتخاب "طعم گيلاس" به عنوان بهترين فيلم خارجیزبان سال 1997 از طرف انجمن ملی نقد آمريکا، 1377؛ جايزه بزرگ هيات داوران، جايزۀ فيپرشی و جايزۀ هيات داوری جوانان برای "باد ما را خواهد برد" از پنجاه و ششمين جشنواره فيلم ونيز، ايتاليا، 1378؛ جايزۀ اسکندر طلايی افتخاری چهلمين جشنواره فيلم سالونيکا، يونان، 1378؛ سيمرغ افتخاری برای عباس کيارستمی از هجدهمين دوره جشنواره فيلم فجر تهران، 1378؛ جايزۀ افتخاری آکيرا کوروساوا از چهل و سومين جشنواره فيلم سن فرانسيسکو، آمريکا، 1379؛ يوزپلنگ افتخاری پنجاه و هشتمين جشنواره فيلم لوکارنو، سوييس، 1384؛جايزۀ افتخاری آقای فيلمسازی جهان از شصت و پنجمين جشنواره فيلم ونيز، ايتاليا، 1387؛ جايزۀ يک عمر دستاورد هنری از بيست و هشتمين جشنواره فيلم مونيخ، آلمان، 1389؛ جايزۀ بهترين فيلم خارجی سال برای "کپی برابر اصل" از طرف انجمن منتقدان فيلم سن فرانسيسکو، آمريکا، 1390.
فهرست آثار (کارگردانی فیلم سینمایی، کوتاه و مستند)
- نان و کوچه (فیلم کوتاه- ۱۳۴۹)
- زنگ تفریح (فیلم کوتاه- ۱۳۵۱)
- تجربه (1351)
- مسافر (1353)
- من هم میتوانم (فیلم کوتاه- ۱۳۵۴)
- دو راه حل برای یک مسئله (فیلم کوتاه- ۱۳۵۴)
- رنگها (فیلم کوتاه- ۱۳۵۴)
- لباسی برای عروسی (1354)
- از اوقات فراغت خود چگونه استفاده کنیم: نقاشی (فیلم کوتاه- ۱۳۵5)
- گزارش (فیلم بلند- 1356)
- بزرگداشت معلمها (فیلم کوتاه- ۱۳۵6)
- راه حل (فیلم کوتاه- ۱۳۵6)
- قضیه شکل اول، شکل دوم (1358)
- دنداندرد (فیلم کوتاه- ۱۳۵۹)
- بهداشت دندان (فیلم کوتاه- ۱۳60)
- به ترتیب یا بدون ترتیب (فیلم کوتاه- ۱۳61)
- همسرایان (فیلم کوتاه- ۱۳61)
- همشهری (فیلم مستند- ۱۳۶۲)
- اولیها (فیلم مستند- ۱۳۶۳)
- کلید (۱۳۶۴)
- خانۀ دوست کجاست؟ (۱۳۶۵)
- مشق شب (1367)
- کلوزآپ (1368)
- زندگی و دیگر هیچ (فیلم مستند- 1370)
- زیر درختان زیتون (1373)
- تولد نور (فیلم کوتاه- 1376)
- طعم گیلاس (1376)
- باد ما را خواهد برد (1378)
- ای بی سی آفریقا (مستند داستانی- 1379)
- ده (1380)
- پنج (1381)
- ده دقیقه پیرتر (1381)
- ۱۰ روی ده (فیلم مستند- 1383)
- شیرین (1387)
- کپی برابر اصل (1389)
- مثل یک عاشق (1391)
- آینده دوباره پر شده (فیلم کوتاه- 1392)