اسکایوولا، گایوس موکیوس (قرن ۶پ م)
اِسْکایْوولا، گایوس موکیوس (قرن ۶پ‌م)(Scaevola, Mucius)
قهرمان رومی. طبق افسانه‌ها، کوشید لارس پورسنا[۱]، فرمانروای کلوسیوم[۲]، در اِتروریا[۳] و آخرین پادشاه اتروسکی[۴]، را در حملۀ به رم در ۵۰۹پ‌م به‌قتل برساند. وارد خیمۀ پورسنا شد، اما به‌جای او اشتباهاً منشی‌اش را کشت، دستگیر شد، و در دادگاه اعتراف کرد که ۳۰۰ جوان رومی داوطلب شده‌اند پورسنا را به‌قتل برسانند. تهدید شد اگر اسامی آنان را فاش نکند شکنجه و کشته خواهد شد، او دست راست خود را در آتش قربانگاه فرو کرد و سوزاند. پورسنا تحت تأثیر شجاعت او قرار گرفت و او را آزاد کرد و با روم پیمان صلح منعقد کرد.