آتش نشانی، اداره
آتش‌نشانی، اداره
ادارۀ متولی اطفای آتش. قوای روسیه به‌لحاظ اشراف سیاسی و اجتماعی بر شهر تبریز، در ۱۸۴۵ اولین واحد آتش‌نشانی را در این شهر ایجاد کرد و اندکی بعد انگلیسی‌ها که جنوب ایران را در تصرّف داشتند برای حفظ منافع خود در خطوط نفت جنوب در مسیر مسجدسلیمان و آبادان، اقدام به ایجاد تأسیسات اطفای حریق کردند. در ۱۳۰۳ش در گاراژی به نام حسنی واقع در سه‌راه امین حضور، اطفائیه‌ای با چهار دستگاه اتومبیل و پانزده نفر پرسنل نظامی، به ریاست نظامی یکی از افسران روسی به نام کلنل وربا و ریاست فنی یک نفر آلمانی به نام هانری فریدریش دوئل آغاز به کار کرد و بعدها تحت‌نظر رؤسای ایرانی قرار گرفت. در ۱۳۰۷ با پی‌گیری سرپرست وقت بلدیه، تیمسار کریم بوذرجمهری، قبرستان قدیمی در میدان حسن‌آباد به ادارۀ ماشین‌های آب‌پاش و اطفائیه تبدیل شد و در ۱۳۱۱ مسجد و ساختمان فوق تکمیل شد. با توسعۀ شهر تهران و صنعتی‌شدن اقتصاد و افزایش وقوع حریق و حوادث، ایستگاه اطفائیه‌ای در شمیرانات ایجاد شد؛ تا ۱۳۲۶ همین دو ایستگاه در تهران فعّال بودند؛ اما چون پاسخگوی نیاز شهر نبود، به‌فاصلۀ دو سال بعد سه ایستگاه دیگر در دروازه دولاب، میدان مولوی و چهارراه عباسی احداث شد. کارخانۀ ارج با ساخت ماشین‌های آتش‌نشانی از روی مدلِ ماشین‌های خارجی، وسایل آتش‌نشانی وقت را تکمیل می‌کرد. در ۱۳۳۰ بنابه ضرورتِ آموزش‌های فنی متناسب با علم آتش‌نشانهای روز، عده‌ای جهت گذراندن دوره‌های فوق به خارج از کشور اعزام شدند و پس از بازگشت، به آموزش آتش‌نشان‌ها پرداختند اما به‌دلیل رشد آمار حوادث (غیر از حریق)، نیاز به وجود یک گروه امدادرسان احساس شد و در ۱۳۴۰ «اولین گروه نجات امداد» در ایستگاه حسن‌آباد شکل گرفت. در ۱۳۵۷ با پیروزی انقلاب اسلامی، شانزده ایستگاه تهران تحت پوشش خدمات ایمنی و آتش‌نشانی بودند. اکنون (۱۳۸۶) تعداد ایستگاه‌های آتش‌نشانی ۷۹ و امداد و نجات شانزده ایستگاه است.