فرهنگ جهانگیری
فرهنگ جهانگیری
نوشتۀ جمال‌الدین اینجو شیرازی، فرهنگی فارسی به فارسی به‌ترتیب حرف اول و آخر واژه‌ها. مؤلف نوشتن این واژه‌نامه را در ۱۰۰۵ق، به‌فرمان اکبر گورکانی آغاز کرد و در ۱۰۱۷ق به نام پسرش، جهانگیر گورکانی، به‌پایان رساند. مؤلف در ۱۰۳۲ق، این اثر را با تجدیدنظر دوباره به جهانگیر گورکانی اتحاف کرد. کتاب در یک مقدمه، ۲۴ باب و یک خاتمه تدوین شده و دربردارندۀ واژگانِ فارسی سره و معانی، مترادف‌ها و در بسیاری جاها معادل عربی، هندی و ترکی آن‌ها آمده است. در این فرهنگ از حدود ۴۰۰ شاعر فارسی‌گو، برای بیشتر واژه‌ها شواهد شعری آمده و از این جهت کتاب از بهترین و جامع‌ترین فرهنگ‌های شعر فارسی به‌شمار می‌رود. تألیف این اثر، که خود از بیش از ۴۴ فرهنگ بهره گرفته، در سیر تکاملی فرهنگ‌نویسی فارسی در هند، نقشی بسزا داشته و الگویی برای فرهنگ‌های بعدی بوده است. فرهنگ جهانگیری به‌کوشش رحیم عفیفی در سه جلد به‌چاپ رسیده است (مشهد، ۱۳۵۱ـ۱۳۵۴ش).