آدمیت، فریدون (تهران ۱۲۹۹ـ۱۳۸۷ش)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آدمیّت، فریدون (تهران ۱۲۹۹ـ۱۳۸۷ش) Adamiyat, Fereydun

فریدون آدمیت

تاریخ‌نگار و کارمند عالی‌رتبۀ وزارت امور خارجه. فرزند عباسقلی‌خان آدمیت بود. تحصیلات مقدماتی و متوسطه را در تهران گذراند. در ۱۳۱۸‌ش به خدمت وزارت پست و تلگراف درآمد و سال بعد به وزارت امورخارجه رفت. از دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی مدرک لیسانس گرفت. پایان‌نامه‌اش دربارۀ زندگی سیاسی امیرکبیر در ۱۳۲۳ش منتشر شد. برای مأموریتی پنج‌ساله به سفارت ایران در لندن اعزام شد و در همین فرصت به تحصیل پرداخت. در ۱۳۲۸ در رشتۀ تاریخ دیپلماسی و حقوق بین‌الملل از دانشگاه لندن دانشنامۀ دکتری گرفت. رسالۀ دکتری او روابط دیپلماتیک ایران با انگلیس، روسیه و ترکیۀ عثمانی، ۱۸۱۵ـ۱۸۳۰م بود. در ۱۳۳۰ش دبیر اولی نمایندگی دائمی ایران در سازمان ملل متحد به او داده شد. در سازمان ملل مشاغل و مسئولیت‌های مهمی را عهده‌دار شد. حدود بیست سال هم مقام داور بین‌الملل را در دیوان حکمیت لاهه داشت. از آذر ۱۳۴۰ تا فروردین ۱۳۴۲ش به سفارت کبرای ایران در لاهه تعیین شد. حدود دو سال هم سفیرکبیر ایران در دهلی‌نو بود. پس از بازگشت از هند با سِمَت مشاور عالی سیاسی به کار خود ادامه داد. پس از آن از خدمت وزارت خارجه استعفا کرد. در ۱۳۵۷ش که برخی نویسندگان برای بار دوم، کانون نویسندگان را به منزلۀ یک کانون صنفی راه انداختند، آدمیت ریاست نخستین جلسۀ عمومی کانون را برعهده گرفت، ولی چندی بعد از آن کناره‌گیری کرد.

از آثار اوست: اندیشه ترقی و حکومت قانون (عصر سپهسالار) (۱۳۵۶ش)؛ اندیشه‌های طالبوف تبریزی (۱۳۶۳ش)؛ اندیشه‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده (۱۳۴۹ش)؛ ایدئولوژی نهضت مشروطیت (جلد یک، ۱۳۵۵ش و جلد دو، ۱۳۷۰ش)؛ تاریخ فکر (از سومر تا یونان و روم) (۱۳۷۵ش)؛ شورش بر امتیازنامۀ رژی (۱۳۶۰ش)؛ فکر آزادی و مقدمۀ نهضت مشروطیت ایران (۱۳۴۰ش)؛ فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران (۱۳۶۳ش)؛ مقالات تاریخی (۱۳۵۲ش).