آشکارساز ذرات
آشکارساز ذرّات (particle detector)
هر یک از سنجش‌افزارهای آشکارسازی و ردیابی مسیر ذرات زیراتمی. بعضی از این سنجش‌افزارها عبارت‌اند از اتاقک ابر[۱]، اتاقک حباب[۲]، اتاقک جرقه[۳]، و اتاقک سیمی مشبک[۴]. اولین آشکارساز ذرات، اتاقک ابر، محتوی بخار فوق اشباع است و ذره در گذر از آن ردپایی به‌صورت قطره‌های کوچک برجای می‌گذارد؛ درست شبیه هواپیمای جت که ردی از بخار در آسمان برجای می‌گذارد. اتاقک حباب محتوی مایع فوق گرم[۵] است و ذره در آن مسیری از حباب برجای می‌گذارد. اتاقک جرقه شامل مجموعه‌ای از صفحات فلزی موازی و نزدیک به‌هم است که به ولتاژ بالا وصل شده‌اند. با ورود ذرات به درون اتاقک، جرقه‌هایی مرئی در فاصلۀ بین صفحه‌ها پدید می‌آید. اتاقک سیم مشبک جدیدتر و متشکل از آرایه‌ای از سیم‌های ظریف نزدیک به‌هم است که به ولتاژ بالا وصل شده‌اند. ذره هنگام ورود به اتاقک در این سیم‌ها ایجاد سیگنال الکتریکی می‌کند. سیگنال‌های ایجاد‌شده به کمک رایانه تجزیه و تحلیل می‌شوند و مسیر ذرات با رایانه بازسازی می‌شود. آشکارسازهای سیمی مشبک برای آشکارسازی پرتوهای ایکس و پرتوهای گاما نیز کار آمدند و در تومورنگاری گسیل پوزیترونی[۶] (PET) کاربرد دارند.