بروجرد، شهر
بُروجِرد، شهر
واقع در شمال استان لرستان و مرکز اداری شهرستان بروجرد. با ارتفاع ۱,۵۸۰متر، در ۳۰۴کیلومتری جنوب غربی تهران و ۵۹کیلومتری شمال شرقی خرم‌آباد، سر راه اراک به خرم‌آباد و نهاوند به دورود، در دشت غربی کوه گرین، قرار دارد. از شمال با شهرهای ملایر و نهاوند، از شرق با شازند و اراک، از غرب با الشتر و از جنوب با خرم‌آباد و دورود همسایه است. اقلیم این شهر معتدلِ مایل به سرد و نیمه‌خشک و جمعیت آن ۲34,997نفر است (۱۳9۵). شهر بروجرد از مراکز مهم صنایع دستی در ایران و مرکز اصلی ورشوسازی و قلمزنی ورشو در ایران است؛ اگرچه این صنعت در این شهر نیز به چند کارگاه محدود شده است. مردم این شهر به گویش بروجردی، از شعبه‌های زبان لری سخن می‌گویند.
تاریخچه
بروجرد، مُعرّب بروگرد، از شهرهای بسیار کهن ایران است و سابقۀ آن به زمان مادها می‌رسد. در زمان ساسانیان از مراکز مهم پرورش اسب و مَقرّ میرآخوران بود. گروهی از محققان، ازجمله سعید نفیسی، نام بروگرد را با بَروبار و شهر باروبَرآور مرتبط دانسته‌اند. گروهی دیگر ساختمان شهر را به فیروز، پادشاه ساسانی، نسبت داده و آن را پیروزگرد نامیده‌اند. برکیارق سلجوقی در ۴۸۵ق مادر خود، ترکان خاتون، را در همین‌جا شکست داد. برکیارق در همین شهر مدفون شد. مسجد جمعۀ بروجرد و نیز مسجد امام بروجرد از بناهای تاریخی این شهر است.