استوانه کوروش بزرگ
اُستوانۀ کوروش بزرگ
(یا: منشور کوروش بزرگ؛ فرمان کوروش) نام کتیبۀ کوروش بزرگ، به زبان بابلی و به خط میخی. متن این لوحه که هرمزد رسام در ۱۸۷۹ آن را در شهر بابل یافت، دربارۀ آزادی عقاید و مذاهب مردم است. لوحۀ استوانه‌ای دیگری نیز وجود دارد که گمان می‌رفت متعلق به نبونیدوس، آخرین پادشاه بابل، باشد اما پژوهش‌های پل ریچارد برگر در ۱۹۷۵ نشان داد که هر دو متنی واحد و همان فرمان کوروش بزرگ‌اند. کوروش بزرگ در این فرمان، که از منابع اصلی تاریخ کوروش و نخستین منشور حقوق بشر در تاریخ جهان است، خود را «آزادکنندۀ مردم» می‌نامد. این فرمان را عبدالمجید ارفعی به فارسی ترجمه کرده است (تهران، ۱۳۵۶).