ابراز

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۵۷ توسط Mohammadi2 (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

اَبراز

(یا: ابوبراز) عنوان‌ ماهویه مرزبان‌ مرو و در فهرست‌ ملوک‌ خراسان‌ و مشرِ ابن‌ خرداذبه‌ شاه‌ نسا در خراسان‌. ابراز در پهلوی‌ به‌ معنی‌ اَبَر و افراز، برپا و افراشته‌ است‌. به‌ گمان‌ این‌ عنوان‌ در زمان‌ ساسانیان‌ عنوانی‌ تشریفاتی‌ برای‌ دلیران‌ بوده‌ است‌. براز را می‌ توان‌ با وَراز (گراز)، یکی‌ از قالب‌های‌ بهرام‌، ایزد جنگ‌ نیز همریشه‌ دانست‌. ماهویه‌ یا ابراز در کشته‌شدن‌ یزدگرد سوم‌ نقش‌ تعیین‌کننده‌ای‌ در تاریخ‌ ایران‌ و اسلام‌ دارد. شرح‌ این‌ ماجرا در تاریخ‌های‌ نخستین‌ قرون اسلامی‌ کمی‌ آشفته‌ است‌. ماهویه‌ از پناه‌‌دادن‌ به‌ یزدگرد خودداری‌ می‌کند و او را به‌ فراری‌ دیگر که‌ جزئیات‌ آن‌ زیاد روشن‌ نیست‌ وامی‌دارد. یزدگرد با درماندگی‌ به‌ آسیابی‌ و یا به‌ سنگ‌ آسیاب‌ تراشی‌ پناه‌ می‌برد و میزبان‌، به‌ طمع‌ و یا به‌ دستور ماهویه‌ او را به‌ قتل‌ می‌رساند و جسدش‌ را به‌ رودخانۀ‌ مرغاب‌ می‌افکند.