جاکومتی، آلبرتو (۱۹۰۱ـ۱۹۶۶)
جاکومِتّی، آلْبِرْتو (۱۹۰۱ـ۱۹۶۶)(Giacometti, Alberto)
مجسمهساز و نقاش سوئیسی. در دهۀ ۱۹۴۰ شیوهای بسیار بدیع درپیش گرفت و تکپیکرههایی نحیف با بافتی خشن، از مفرغ[۱] خلق کرد. این اندامهای نحیف اغلب بهمنزلۀ بیانی از بیگانگی شدید مردم دنیای مدرن تلقی شدهاند. انسانی با اشارۀ انگشت[۲] (۱۹۴۷، نگارخانۀ تیت[۳])، ازجمله آثار اوست. آثار آغازینش تأثیر عمیق سوررئالیسم[۴] را نشان میدهند، همچون اثر قصر در ساعت ۴ صبح[۵] (۱۹۳۲، موزۀ هنر مدرن نیویورک[۶])، اتاقک عجیبی که یادآور صحنۀ تئاتر است. در دهۀ ۱۹۳۰، که دورۀ آثار سوررئالیستی اوست، با ساخت مجسمۀ جنبان[۷] طبعآزمایی کرد. پس از ۱۹۴۵ بیشتر روی تکپیکره و بالاتنه بهکار پرداخت؛ این زمره آثارش بیانگر این نکته بودند که هر شیء، با نحوۀ ادراک حسّی آدمی تغییر شکل مییابد. دغدغۀ ذهنیِ او دربارۀ ماهیّت متغیر ادراک حسّی آدمی، در طرّاحیها و نقاشیهایش نیز مشهود است، در این آثار از خلال شبکهای انبوه از خطوط لرزان و باریک، تصاویری ناشناخته و آزاردهنده شکل میگیرد.
جاکومتّی در استامپا[۸] نزدیکی مرز ایتالیا، بهدنیا آمد. پدرش جووانی جاکومتّی[۹] (۱۸۶۸ـ۱۹۳۳)، نقاش بود. نخست در ژنو[۱۰] و سپس در پاریس مجسمهسازی آموخت. در پاریس با کوبیسم[۱۱] و سوررئالیسم آشنا شد. شماری از آثارش در موزۀ هنرهای معاصر تهران[۱۲] نگهداری میشوند؛ ازجمله مجسمههای مفرغین مردی درحال قدمزدن ۱[۱۳] (۱۹۵۶ـ۱۹۶۰)، و زن ایستاده ۱[۱۴] (۱۹۶۰).