سرا، ریچارد (۱۹۳۹)
سِرّا، ریچارد (۱۹۳۹)(Serra, Richard)
مجسمهساز امریکایی. از سرآمدان مینیمالیسم[۱] (کمینهگرایی) بود. بهسبب آثار فلزی انتزاعی[۲]اش شهرت یافت، بهویژه صفحههای خمیدۀ فولادی عظیمی که در فضای باز نصب میکرد؛ همچون مجسمۀ نقطۀ دید[۳] (۱۹۷۱ـ۱۹۷۵؛ موزۀ استدلیژک[۴]، آمستردام).
در سن فرانسیسکو به دنیا آمد. پدرش کارگر کارخانه بود و مادرش خانهدار. در دانشگاه برکلی[۵] و دانشگاه سانتا باربارا[۶] ادبیات انگلیسی خواند. در همین حین به کار در یک کارخانهی فولاد نیز مشغول بود. اتفاقی که تأثیر غیرقابل انکاری بر پروژههای هنری وی در آینده گذاشت. تغییر مسیر سرا از ادبیات به سمت مجسمه سازی، با تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ییل[۷]، پررنگتر شد.
مجسمههای سرا به مرور در ابعادی بزرگتر ساخته شد و مکان آنها نیز به فضاهای بیرونی تغییر یافت. به این ترتیب، او شکل مرسوم مجسمه – یک شیء تزئینی در خانه یا گالری – را به چالش کشید. مجسمههای او عموماً تختههای غولپیکری از فلز هستند که با آرایشی خاص کنار هم چیده شدهاند. این مجسمهها به قدری عظیمند که مخاطبان به جای تماشا کردن از دور، از میان آنها عبور میکنند و ارتباط نزدیکتری را با مجسمه تجربه میکنند. برخی چنین تحلیل کردهاند که سرا به جای ساخت یک شیء زیبا، ارائهی یک شیء والا را مد نظر دارد و به مخاطبش احساس مهیبی میبخشد که با تجربهی پدیدههای شگرف طبیعی قابل قیاس است.
ابعاد غیرمتعارف این مجسمهها، مشکلاتی را نیز برای سرا به همراه داشته است. در سال 1971، کارگری 34 ساله هنگام نصب مجسمهی سرا زیر ورقهی دو تنی آهن قرار گرفت و جان سپرد. هجده سال بعد، یک کارگر دیگر پای خود را به دلیلی مشابه از دست داد. به جز اینها، خریداران زیادی برای مجسمهای با این ابعاد وجود ندارند، اگرچه سرا نیز وسواس و سختگیری عمیقی در زمینهی فروش آثارش دارد و برای آن شرایط مشخصی تعیین میکند؛ از جمله اینکه مکان مجسمه هیچ وقت تغییر نکند و دیگر اینکه در صورت تمایل برای فروش، اثر باید ابتدا به خود هنرمند (سرا) برای بازخرید پیشنهاد شود.