دلشاد خاتون ( ـ۷۲۷ق)
دِلشاد خاتون ( ـ۷۲۷ق)
از زنان دانشمند، شاعر و سیاستمدار ایلخانی. دختر دمشق خواجه و نوادۀ امیر چوپان و مادر سلطان اویس بود. علوم اسلامی و فنون ادب را از علمای بزرگ دربار ایلکانیان فراگرفت و به عقد سلطان ابوسعید بهادرخان درآمد. پس از فوت همسرش، چون بغداد خاتون، همسر دیگر سلطان ابوسعید، با جانشینی ارپاگاون، برادر وی، به مخالفت پرداخت، ارپاگاون او را به اتهام قتل ابوسعید کشت. پس از آن دلشاد خاتون از ترس به عراق گریخت و به امیرعلی پادشاه، حاکم روم، پناه برد و او را به مخالفت با وی واداشت و در پیکاری که واقع شد ارپاگاون به قتل رسید. پس از آن‌که حسن ایلکانی، تبریز را فتح کرد، دلشاد خاتون به عقد او درآمد و در مدت ۱۷ سال سلطنت مستقل حسن ایلکانی در عراق، بسیاری از کارها را دلشاد خاتون اداره می‌کرد و تمام عزل و نصب‌ها در اختیار او بود و حسن ایلکانی جز اسمی از حکومت نداشت. دلشاد خاتون در شعر دستی داشت و ممدوح سلمان ساوجی بود.