امام

اِمام
(جمع: ائمه) کسی که مردم از او پیروی می‌کنند؛ گاه برای تعظیم و تفخیم بزرگان و علمای دین به‌کار می‌رود چنان‌که مجتهدین چهارگانۀ اهل سنّت (ابوحنیفه، مالک بن انس، شافعی و احمد بن حنبل) را ائمۀ چهارگانه می‌خوانند و کسانی چون غزالی و فخر رازی را نیز امام می‌خوانند. به کسی که مسلمانان پشت سر او نماز می‌خوانند نیز امام می‌گویند. در نظر امامیه، امام، در معنای خاص آن، کسی است که از سوی خدا و رسول برگزیده می‌شود و ریاست دین و دنیای مردم را برعهده دارد. منصب امامت در امامیه، استمرار منصب نبوت است و امام در نظر آنان، مانند نبی، معصوم است و وظیفۀ حفظ و بیان احکام و معارف واقعی دین را برعهده دارد. همچنین امام چنان‌که نسبت به ظاهر اعمال مردم، پیشوا و راهنماست، در باطن نیز سمت پیشوایی و رهبری دارد. با حضور امام، زمامداری مسلمانان حق اوست. شیعۀ امامیه و نیز اسماعیلیه را عقیده بر این است که جهان هرگز از وجود امام خالی نیست. امّا زیدیه تعدّد امام را در زمان واحد و نیز امکان خُلُوّ عصری را از وجود امام جایز می‌شمارند. در امامیه به کسانی که با امام معصوم (ع) با سلاح بجنگند، اهل بغی یا باغی گویند. شیعه از نظر تعداد امامان منصوب از سوی خدا و رسول، به فرقه‌های گوناگون تقسیم می‌شوند که مهم‌ترین آن شیعه اثنی‌عشری است. نیز ← امامت