اهورامزدا
اَهورامَزْدا
(در فارسی باستان، اَهورَمَزدا، پهلوی پارتی اَرَمَزد، پهلوی ساسانی، اُهْرمَزْد/هُرمزد) به‌معنای سرور دانا، خدای یگانۀ دین زردشتی و خدای بزرگ ایرانیان باستان. در سنگ‌نبشته‌های داریوش اول هخامنشی و جانشینانش، مکرر از اهورامزدا یاد و ستایش شده است. در اوستا اهورامزدا دانای کل و بینای کل و آفرینندۀ ازلی و نگهبان همۀ نیکی‌هاست. اهورامزدا نخست در ذهن خود آنچه را که می‌خواست خلق کند، اندیشید و به‌واسطۀ سپنتا مینو، به آفریدگان تجسّد و تجسم بخشید. امشاسپندان، مظاهر تجلی صفات اهورامزدایند و هر یک از آنان بر بخشی از عالم موکّل و پاسدار آنند. سپنتامینو، با انگره‌مینو (اهریمن) مظهر بدی‌ها در جنگ است. اهورامزدا آدمیان را مختار می‌کند که به ارادۀ خود به راه نیکی روند یا در طریق بدی گام نهند، امّا سرانجام نیکی بر بدی پیروز خواهد شد. در گات‌ها نام اهورامزدا به‌صورت مزدا اهورا آمده است. نزد زردشت، اهورامزدا یگانه خدای توانا و دانا و آفریننده است. ورای او، در کنار، و بدون او هیچ چیز وجود ندارد. او برترین هستی است و همۀ آفریده‌های نیک از او هستی می‌گیرند. در تقویم اوستایی، روز نخست هر ماه، روز اهورامزدا نامیده می‌شود. احتمال می‌رود که نام اهورا با اسورا، از ایزدان هند باستان از یک ریشه باشد.