پس قلعه
پَسْ‌قَلْعِه
دره‌ای مسکونی در شمال غربی دربند. به‌سبب وجود قلعۀ نظامی و پراهمیتِ شمیران، که در منابع تاریخی قرن ۹ق مکرر از آن نام برده شده، به این نام شهرت یافته است. از این قلعه که بین پس‌قلعه و دربند قرار داشت، دیوارهایی از سنگ و ساروج، حوضی با قطر متوسط چهار متر که یک جانب آن در کوه کنده شده بود، و قطعه‌سنگ‌های قطور در دامنۀ جنوبی کوه باقی مانده است. پس‌قلعه ۲,۱۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و دربند علیا نیز نامیده می‌شد. پس‌قلعه از خوش‌آب‌وهواترین مناطق شمیران است و رشته‌کوه اصلی البرز، به نام توچال، در شمال آن قرار دارد. در ۱۳۲۸ق، معدن سربی در پس‌قلعه کشف شد که تلاش برای استخراج آن به نتیجه‌ای نرسید. در گذشته، سه گورستان داشت و از باغ‌های معروف آن باغ چهل‌پله در کنار جادۀ آبشار بود. نقاط مهم پس‌قلعه اوستان یا اوسون، شیرپَلا، و درۀ آبشار است. در ۱۳۱۲ش به پس‌قلعه راه ماشین‌رو کشیدند. پس‌قلعه از مراکز مهم کوهنوردی در تهران است.