قراتاتار
قراتاتار
قبیلۀ بزرگ ترک، از قبایل تاتار. ظاهراً در عصر چنگیزخان به خدمت مغولان درآمده بودند. گروه بزرگی از این مردم، همراه هولاکوخان مغول وارد ایران شدند و پس از مدتی به دستور هولاکوخان به آناتولی عزیمت کردند و در سرحدات شام ساکن شدند. مولای نویان قراتاتار در دورۀ غازان‌خان حاکم دیار بکر بود. قراتاتارها پس از سقوط دولت ایلخانی، به قدرت‌های بزرگ محلی بدل شدند و از رقیبان امیران ترک آناتولی شدند و با برخی از آنان نظیر قراعثمان آق‌قویونلو به جنگ و ستیز برخاستند. گروه‌هایی از قراتاتارها به سپاه ایلدریم بایزید عثمانی پیوستند، اما در ۸۰۵ق از شرکت جدی در جنگ برضد تیمور خودداری ورزیدند. تیمور پس از تکمیل پیروزی‌های خود در آناتولی، درصدد انتقال قراتاتارها به ترکستان و الحاق آنان به قبایل جته برآمد. جمعیت قراتاتارها در این سال‌ها حدود ۳۰ـ۴۰ هزار خانوار بود. بسیاری از این مردم ناگزیر عازم ترکستان شدند. گروه‌هایی از آنان در طول مسیرِ تبعید، به کوه‌ها و جنگل‌های آذربایجان و گیلان و مازندران گریختند و بسیاری نیز به ترکستان رسیدند. با این همه، جمع بسیاری از قراتاتارها همچنان در آناتولی باقی ماندند. مادر سه تن از پسران سید محمد بن مرتضی، حاکم ساری (۸۳۷ـ۸۵۶ق)، قراتاتاری بود.