لباب الالباب
لُباب‌الاَلباب
تذکره‌ای کهن به فارسی، درشرح حال ۱۶۹ تن از شاعران، ادیبان، پادشاهان، وزیران، و امرای فارسی‌گوی و نمونۀ اشعار آنان از آغاز تا زمان تألیف، یعنی ۶۱۸ق، نوشتۀ سدیدالدین محمد عوفی. این تذکره، که از کهن‌ترین و جامع‌ترین نمونه‌های تذکره‌نویسی است، در هند تألیف یافته و به عین‌الملک فخرالدین حسین، وزیر ناصرالدین قباچه ( ـ۶۲۵ق)، تقدیم شده است. مؤلف کتاب را در دوازده باب تدوین کرده است. در این اثر از شاعرانی یاد رفته که احوال و آثار آنان با یورش مغولان یا دیگر وقایع ازدست رفته است. اگرچه مؤلف در فن تاریخ ادبیات‌نویسی و ثبت تاریخ‌ها بی‌دقت است و از شاعران و بزرگان اطلاعاتی سودمند به‌دست نمی‌دهد و بیشتر به عبارت‌پردازی پرداخته است، اما اگر این تذکره نبود، از احوال بسیاری از شاعران ایرانی قرون نخستین هجری بی‌خبر بودیم. از این رو، این کتاب، ازنظر تاریخی و ادبی، کتابی ارزنده است. نثر مصنوع و دقت و ذوق عوفی در این کتاب، منبع و الگویی برای تذکره‌نویسان پس از وی بوده است. این تذکره کهن‌ترین تذکرۀ بازماندۀ فارس است. لباب‌الالباب نخستین‌بار به‌همت ادوارد براون در ۲ جلد به‌چاپ رسیده است (لیدن، ۱۹۰۶ـ۱۹۰۳).