چوگان
چوگان
ورزش ایرانی. ریشه در ایران باستان دارد. در شاهنامۀ فردوسی، در شرح نجات کیکاوس به دست رستم از زندان و جشنی که به افتخار او به پا میشود، به بازی چوگان اشاره میشود. فردوسی به مسابقۀ گوی و چوگان بین سیاوش و گَرسیوَز و دستۀ افراسیاب و دستۀ سیاوش نیز اشاره کرده است. داستان معروف دیگر، داستان «گوی و چوگان گُشتاسپ» در پایتخت روم است. طبری نیز از ترویج گوی و چوگان در زمان داریوش سوم خبر میدهد: «داریوش یک گوی و یک چوگان که در نظر رومیها نوظهور بود برای اسکندر فرستاد». گزنفون نیز چوگانبازی ایرانیان را با ذکر جزئیات گزارش کرده است. امروز نوعی بازی با گوی و چوب است که بین دو تیم که هر یک دارای چهار سوارکار است، انجام میشود. اصل این بازی چنانکه گفته شد از ایران است. بعدها به هند نیز راه یافت و اولینبار در ۱۸۶۹ در انگلستان بازی شد. بازی چوگان در زمینی که از همۀ زمینهای بازی بزرگتر و دارای ۲۷۴×۱۸۲ متر مساحت است، برگزار میشود. یک توپ کوچک سخت با پهلوی یک چوگان دستهدراز به داخل دروازهها در دو انتهای زمین زده میشود. مسابقه حدود یک ساعت به درازا میکشد و این زمان به دورهای ۷.۵ دقیقهای تقسیم میشود. انتظار نمیرود که هیچ اسبی بیش از دو دور در طول روز بازی کند. مقررات بازی را باشگاه انگلیسی هرلینگم در ۱۸۷۵ متحول کرد. چوگانبازی جدید در ایران پس از سالها فراموشی در ۱۳۸۲ش رسماً پذیرفته شد.