کتیبه کعبه زردشت
کتیبۀ کَعبۀ زردشت
کتیبه‌ای سه‌زبانه (پهلوی، پارتی، یونانی) به خط پهلویِ کتیبه‌ای یا منفصل، حک‌شده بر دیوار ساختمان کعبۀ زردشت در نقش رستم. تحریر پهلوی کتیبه، که در ۳۵ سطر بر دیوار شرقی نگاشته شده، با تحریر پارتی، که در ۳۰ سطر و بر دیوار غربی کنده شده است، تفاوت‌هایی دارد. این تفاوت احتمالاً ناشی از این امر بوده که شاپور اول، شاهنشاه ساسانی، مطالب خود را برای دو دبیر تقریر کرده است. این کتیبه سه بخش دارد: الف. مقدمه، مشتمل بر معرفی شاپور اول و ذکر نسب او؛ ب. متن اصلی، شامل سه لشکرکشی پیروزمندانۀ شاپور علیه سه قیصر روم و به اسارت درآمدن والریانوس در سومین لشکرکشی همراه با ذکر نام استان‌های کشور و نام آتشکده‌هایی که شاپور برای رستگاری روان خود و خاندانش در جاهای مختلف برپا داشته؛ ج. خاتمه، مشتمل بر دعا و اندرز به آیندگان برای انجام‌دادن کارهای خیر و ذکر نام دبیر در پایان تحریر پارتی کتیبه. این سنگ‌نبشتۀ مفصل که از نظر تاریخی (تاریخ جنگ‌های ایران و روم) و زبان‌شناختی و از نظر تحقیق دربارۀ مناطق جغرافیایی، سازمان اداری و اسامی خاص ایرانی اهمیت خاص دارد، به فارسی ترجمه شده است. نیز ← کعبۀ زردشت