بوده، گیوم (۱۴۶۷م ـ۱۵۴۰)
بودِه، گیوم (۱۴۶۷م ـ۱۵۴۰)(Bude, Guillaume)
(نام لاتینی: گوگلیلموس بودایوس[۱]) دانشمند و اومانیست (انسان‌گرای) فرانسوی. منشی لوئی هفتم، پادشاه فرانسه و کتابدار فرانسوای اول[۲] بود و در تحقیق دربارۀ فرهنگ قدیم یونان در فرانسه و تأسیس رویال کالج[۳] (که بعدها کولژ دو فرانس[۴] نام گرفت) و کتابخانه‌ای که هستۀ مرکزی کتابخانۀ ملی[۵] فرانسه را تشکیل داد، نقش بسزایی داشت. بوده در پاریس زاده شد. پس از تحصیل در رشتۀ حقوق در اورلئان[۶]، زبان یونانی را نزدِ یوحنا لاسکاریس[۷]، جیرولامو آلئاندرو[۸] و جروم اسپارتایی[۹] آموخت. در مقام منشی و سفیر لوئی دوازدهم از رم دیدن کرد (۱۵۰۳ و ۱۵۱۵) و در آن‌جا مستقیماً با اومانیسم (انسان‌گرایی) آشنا شد، سپس (به‌رغم مخالفت با تأکید غیردینی دانشمندان ایتالیایی بر اومانیسم) به ترویج آن در فرانسه پرداخت. در مقام کتابدار دربار فرانسیس اول، به پادشاه کمک کرد تا فکر احداث مرکز آموزش انسان‌گرایی را، به‌منزلۀ جایگزینی برای مدرس‌گرایی سوربون[۱۰] در سر بپروراند. بوده در اثری به‌نام نقد متن[۱۱] (۱۵۰۸) به حقوق روم و در تقریظاتی بر زبان یونانی[۱۲] (۱۵۲۹) به بررسی زبان یونانی پرداخت. در ۱۵۳۲ لغت‌شناسی (فیلولوژی)[۱۳] را منتشر کرد که شرح کلی دانش قدیم یونان بود. بوده رویکرد نقادانۀ انسان‌گرایی را در بررسی متون مسیحی به‌کار گرفت و اولین تفسیر شخصی را از انجیل عرضه کرد که به اصلاح دینی[۱۴] (نهضت پروتستان) انجامید.