سینوپ
سینوپ (Sinop)
(به یونانی سینوپه، و در مآخذ اسلامی سینوب) شهری بندری و ولایتی در شبه‌جزیرۀ آناتولی[۱]، بر کرانۀ دریای سیاه[۲]، واقع در جمهوری ترکیه. اقتصادش عمدتاً بر پایۀ کشاورزی استوار است و محصولات مهم آن برنج، گندم، ذرت، توتون، میوه و چوب‌های جنگلی است. سابقاً فعالیت‌های بندری و کشتی‌سازی آن رونق داشته است، امّا اکنون با گسترش بندرگاه‌های بزرگ و مجهز سامسون (صامسون)، اهمیت پیشین را ندارد. ساکنانش بیشتر مسلمان‌اند، امّا عده‌ای مسیحی نیز در آن‌جا زندگی می‌کنند. سینوپ پیشینه‌ای دیرینه دارد و زمانی بندری مهم در تجارت کاروانی از بین‌النهرین و کیلیکیا۳ بود. در قرن ۸پ‌م مهاجرنشین یونانی شد. هرودت، گزنفون، و استرابو از آن نام برده‌اند. در قرن ۲پ‌م پایتخت مهرداد ششم اشکانی و در ۷۰پ‌م پایتخت لوکولوس رومی بود. در دوران سلطۀ رومیان چند قرن شهری مرفه و آباد بود. با آمدن ترکان سلجوقی به آسیای صغیر، سرانجام به‌دست عزالدین کیقباد فتح شد (۶۱۱ق/۱۲۱۴م). اهمیتش در دورۀ سلجوقی و عثمانی به‌سبب دو بندرگاه و وجود جنگل‌هایی بود که از چوب آن برای کشتی‌سازی استفاده می‌شد. در قرن ۹ق سیزده محلۀ مسلمان‌نشین و شش محلۀ مسیحی‌نشین داشت. اولیا چلبی از کلیسای ایاصوفیای آن‌جا یاد کرده است. معین‌الدین پروانه، وزیر معروف، در آن‌جا مسجدی باشکوه ساخت که ابن بطوطه از زیبایی آن سخن می‌گوید. مدرسۀ معروف علاء‌الدین در سینوپ هنوز پابرجاست و به موزه تبدیل شده است.