سرطان (اخترشناسی)
سَرَطان (اخترشناسی)(cancer)
(یا: خرچنگ) کم‌فروغ‌ترین صورت فلکی بُرجگاهی[۱] (منطقةالبروجی). درخشان‌ترین ستاره‌های آن از قدر چهارم‌اند. این صورت در نیمکرۀ شمالی آسمان، بین جمینی[۲] و اسد[۳]، قرار دارد و نشان‌دهندۀ شکل خرچنگ است. خورشید، ضمن حرکت ظاهری خود، در تیر ماه از برابر صورت فلکی سرطان عبور می‌کند. در احکام نجوم، روزهای سرطان یا چهارمین بُرج از بُرجگاه (منطقة‌البروج) از یکم تا سی‌ویکم تیر ماه است. خوشۀ ستاره‌ای بازِ[۴] مِعلَف[۵] مشخص‌ترین جزء سرطان است که مردم آن را با نام «کندو[۶]» می‌شناسند و با چشم غیرمسلح به‌صورت لکه‌ای ابرآلود دیده می‌شود. سرطان نزد کلدانیان و فیلسوفان پیرو افلاطون «دروازۀ آدمیان» بود که ارواح از میان آن به جسم انسان‌ها وارد می‌شدند و سرانجام هم با عبور از جَدْی[۷] یا «دروازۀ خدایان» به ملکوت بازمی‌گشتند.