گورزاد

گورْزاد (elf)

گورْزاد

اِلف در لغت به‌معنی گورزاد و در فرهنگ عامه، روح شریر زمین یا کوه. گورزادهای مذکر ریش دارند، قبا و باشلق می‌پوشند و غالباً در اقامتگاه‌های زیرزمینی‌شان گنج پنهان می‌کنند. «گورزاد باغ» را، که صورت تزیینی این ارواح است، نخستین‌بار چارلز آیشم در ۱۸۵۰ از آلمان برای خانۀ اعیانی خود، لَمپورت هال در نورتمپتن‌شر، به انگلستان آورد. کاربرد اولیۀ این واژه را به پاراتسلزوس/پاراسلسوس، پزشک و کیمیاگر سوئیسیِ قرن ۱۶، نسبت می‌دهند؛ او این کلمه را از گنومۀ یونانی، به‌معنای هوش اقتباس کرد و مترادف با پیگماییها به‌کار برد که در اساطیر یونان به نژادی از کوتوله‌های مقیم شمال افریقا اطلاق می‌شد. تصور می‌رفت که این موجود به انسان آزار و اذیت می‌رساند و غالباً در کارهای او مداخله می‌کند. گورزادها بچه را می‌دزدیدند و آن‌ها را با نوزادان دیگر عوض می‌کردند؛ به خواب مردمان می‌آمدند و آن‌ها را دچار کابوس می‌کردند؛ گاهی نیز آن‌ها را به مرض مبتلا می‌کردند و علاوه بر انسان‌ها، چهارپایان را نیز با تیرهای خود از پا درمی‌آوردند؛ همچنین موهای زنان را چنان درهم و آشفته می‌کردند که حالت کلافی درهم و گوریده می‌یافت و در این حال بازکردن آن را بدیمن می‌دانستند.

 

---