ببرهای تامیل
ببرهای تامیل (Tamil Tigers)
(یا: ببرهای آزادی‌بخش تامیل ئیلام[۱]) جنبشِ چریکی جدایی‌طلب، پایه‌گذاری‌شده در سری لانکا در ۱۹۷۵ به دست ولوپیلای پرابهاکاران[۲]. پایگاه آن در شمال سری‌لانکاست و در شبه‌جزیرۀ جفنا نیز نفوذ بسیاری دارد. جنگ داخلی این جنبش با جامعه و حکومت‌های اکثریت سینهالی سری‌لانکا در اواخر دهۀ ۱۹۷۰، با مطرح‌شدن درخواست‌هایی برای تشکیل ایالت خودمختار تامیل در شمال و شرق سری‌لانکا معروف به ئیلام آغاز شد (ئیلام نام تامیلی جزیره‌ای است که قبلاً سیلان خوانده می‌شد). از ۱۹۸۳، با مطرح‌شدن شکایات تامیلی‌های هندو از تبعیضی که اکثریت سینهالی بودایی سری‌لانکا در حق آن‌ها روا می‌داشت، خشونت‌های جدایی‌طلبانۀ ببرهای تامیل شدت گرفت. اعضای اولیۀ ببرهای تامیل را تندروان جوان و تحصیل‌کرده‌ای از طبقۀ متوسط تشکیل می‌دادند، اما در ۱۹۸۷ این جنبش دارای نیروی منظمی حدود ۸هزار سرباز بود که برخی از آن‌ها را سازمان آزادی‌بخش فلسطین در لبنان آموزش داده بود. دولت سری‌لانکا از نیروی صلح‌بان هند[۳] برای خلع سلاح چریک‌های تامیل کمک گرفت. درنتیجه، مبارزان ببرهای تامیل به پایگاه‌های روستایی جدیدی در شرق کشور گریختند. از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۰ ببرهای تامیل به آتش‌بسی سیزده‌ماهه با دولت به توافق رسیدند و پس از خروج نیروهای صلح‌بان هندی با حکومت مذاکره کردند. اما درگیری‌ها از ژوئن ۱۹۹۰ از سر گرفته شد و تروریست‌های ببرهای تامیل به دست‌داشتن در قتل راجیو گاندی در ۱۹۹۱ و راناسینگه پر‌ماداسا[۴]، رئیس‌جمهور سری‌لانکا، متهم شدند. در اوایل ۱۹۹۵، با روی‌کارآمدن دولت جدید باندارانایکه[۵]، آتش‌بسی سه‌ماهه با ببرهای تامیل برقرار شد. اما از میانۀ ۱۹۹۵ دولت برای بیرون راندن ببرهای تامیل از شبه‌جزیرۀ جفنا تهاجم نظامی دیگری ترتیب داد که منجر به برپاشدن مقر جدید ببرهای تامیل در کیلینوچّی شد. از ۱۹۸۳ جنگ داخلی سری‌لانکا به‌سبب مداخلۀ ادواری جبهۀ آزادی‌بخش خلق[۶]، که جنبش مارکسیستی سینهالی‌های تندرو بود، پیچیده‌تر شد و به کشته‌شدن بیش از ۵۰هزار تن و ویرانی اقتصاد سری‌لانکا انجامید. در ژانویۀ ۱۹۹۸، درپی بمب‌گذاری ببرهای تامیل در بنای مقدس بودایی‌های سری‌لانکا در کَندی، این جنبش غیرقانونی اعلام شد. ببرهای تامیل سرانجام پس از سال‌ها درگیری در ۲۰۰۸ شکست خوردند و تسلیم شدند.