بادن ـ وورتمبرگ
بادِنْ ـ وورْتِمْبِرگ (Baden-Württemberg)
ناحیۀ اداری (لاند) در آلمان، با ۳۵,۸۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۱۰,۳۵۰,۰۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۵). مرکزش اشتوتگارت است و سایر شهرهای بزرگ آن عبارت‌اند از مانهایم[۱]، کارلسروهه[۲]، فرایبورگ ایم برایسگائو[۳]، هایدلبرگ[۴]، هایلبرون[۵] پفورتسهایم[۶]، و اولم[۷]. رود راین مرزهای جنوبی و غربی آن را تشکیل می‌دهد و جنگل سیاه[۸] در این ناحیه واقع شده است. سرچشمۀ رود دانوب[۹] نیز در دونائوشینگن[۱۰]، در کوه‌های جنگل سیاه، قرار دارد. صنایع اصلی آن عبارت‌اند از تولید خودروهای مجلّل، جواهرات، ساعت مچی و دیواری، آلات موسیقی، پارچه‌بافی، مواد شیمیایی، آهن، فولاد، وسایل برقی، ابزارهای جراحی و مهندسی دقیق. پرورش دام، باغ‌های میوه، و نیز شراب بادن‌‌وورتمبرگ شهرت دارند. این (ناحیه) در ۱۹۵۲ (پس از همه‌پرسی) با ادغام مناطق بادن[۱۱]، وورتمبرگ بادن[۱۲] و وورتمبرگ هوهانزولرن[۱۳] ایجاد شد؛ (← وورتمبرگ). بادن‌‌وورتمبرگ، پس از هامبورگ و برِمِن[۱۴]، مهم‌ترین ناحیۀ صنعتی آلمان است. پیشرفت آن پس از جنگ در بخش خودروسازی متمرکز شده است و صنایع مدرن فناوری در این ناحیه توسعه یافته‌اند.