مهابهاراتا

مَهابَهاراتا (Mahabharata)
به سانسکریت شعر بزرگ بهاراتا. حماسه‌ای هندو به سانسکریت، مشتمل بر ۱۸ کتاب و ۹۰هزار قطعه، که اصل آن در حدود ۹۰۰پ‌م نوشته شده و احتمالاً صورت فعلی آن حدود ۳۰۰پ‌م تصنیف شده است. این کتاب و نیز رامایانا بزرگ‌ترین حماسه‌های مذهبی هندوها به‌شمار می‌روند. بهاگاواد گیتا یا سرود خدایان بخشی از کتاب ششم مهابهاراتا است که آن را یکی از مقدس‌ترین آثار هندو می‌دانند. داستان شعر، که حوادث آن در دشت گنگ علیا می‌گذرد، شرح سرنوشت خانواده‌های در حال جنگ کائوراواها و پانداواها، هر دو از اعقاب شاه بهاراتا، است و ارزش‌های اخلاقی جامعۀ قدیم هندو و مخصوصاً مسئولیت فردی را نشان می‌دهد. مهابهاراتا، به‌منزلۀ نوشته‌ای هندو، به هندوان یاد می‌دهد که چگونه بر خشم، حسادت، رقابت، و حرص غلبه کنند و می‌آموزد که خیر بر شر پیروز خواهد شد. داستان‌های این حماسه غالباً با رقص، تئاتر، و نمایش عروسکی اجرا می‌شوند. این داستان با پیروزی پانداواس و انزواگزینی به‌شکل زندگی در مراقبه در هیمالیا تمام می‌شود. در بهاگاواد ‌گیتا آرجونا، قهرمان داستان، ناگزیر می‌شود که با مسئلۀ جنگیدن و کشتن دوستان و بستگانش، که در طرف مقابل می‌جنگند، دست و پنجه نرم کند. ارابه‌رانِ او، که کریشنا، خدای هندو، در هیئتی مبدّل است، عمل درست را به او نشان می‌دهد. کریشنا به او توصیه می‌کند که بجنگد، زیرا تا زمانی که او خدا را دوست دارد و کارهایش را به خدا پیشکش می‌کند، می‌تواند وظیفه‌‌اش را به انجام برساند. پیام بهاگاواد ‌گیتا در اهمیت عشق و کارهای مبتنی‌بر عشق استوار است.

 

---