نبرد کاپورتو
نبرد کاپورِتّو (Battle of Caporetto)
پیروزی نیروهای مشترک آلمانی‌ـ‌اتریشی بر ارتش ایتالیا در اکتبر ۱۹۱۷ درخلال جنگ جهانی اول. این نبرد در کاپورتو، روستایی در ساحل رود ایزونتسو[۱] در شمال غرب اسلوونی، رخ داد. ژنرال کارل فون بولو[۲]، فرماندۀ آلمانی، از خطوط دفاعی ایتالیایی‌ها در ایزونتسو عبور کرد و نیروهای ایتالیایی را به عقب‌نشینی به‌سوی خط دفاعی پیاوه[۳] واداشت. در پایان سپتامبر ۱۹۱۷، تهاجم ایتالیایی‌ها علیه اتریشی‌ها در منطقۀ ایزونتسو خاتمه یافت، اما در تابستان همان سال، ستاد نیروهای آلمانی، حمله‌ای را در این منطقه تدارک دیده بودند و درطی اکتبر، یگان‌های کمکی مهمّی از آلمانی‌ها، به نیروهای اتریشی پیوستند. ایتالیایی‌ها گمان می‌کردند که حمله از شمال صورت خواهد گرفت، اما نیروی بسیار بزرگی از آلمانی‌ها، کاملاً مخفیانه، در منتهی‌الیه جنوبی جبهه ایتالیایی‌ها گرد آمدند. در ۲۴ اکتبر پس از بمباران سنگین توپخانه، فون بالاو از خطوط دفاعی ایتالیایی‌ها در غرب ایزونتسو گذشت و به کاپورتو عزیمت کرد. نبردی سنگین در طول روز بعد ادامه یافت و تأخیر در اعزام نیروهای ذخیره سبب تضعیف قدرت دفاعی ایتالیایی‌ها شد. با نفوذ بیشتر آلمانی‌ها، جناح‌های خط دفاعی باقی‌مانده از ایتالیایی‌ها در معرض تهدید قرار گرفت و ایتالیایی‌ها به‌ناچار عقب‌نشینی کردند. در ۲۶ اکتبر، کاپورتو سقوط کرد و تعداد انبوهی از سربازان ایتالیایی باشتاب عقب‌نشینی کردند. سرانجام، ژنرال لوئیجی کادورنا[۴] فرمان عقب‌نشینی کامل را صادر کرد که مستلزم عقب‌نشینی حدود ۹۵ کیلومتر تا استقرار در خطوط دفاعی رود پیاوه بود. فروپاشی ناگهانی نیروهای ایتالیایی، فون بولاو را غافلگیر کرد و او نتوانست نیروهای ذخیره را برای استفاده از این موقعیت به میدان آورد. نیروهای اتریشی‌ـ‌آلمانی، با توجه به اوضاع، صرفاً با تعقیب آرام نیروهای ایتالیایی، گوریتسیا[۵]، چیویداله[۶]، و اودینه[۷] را تصرف کردند. نیروهای فون بولاو در سوم نوامبر ۱۹۱۷ از خط مقدم ایتالیایی‌ها از رود تالیامنتو[۸] عبور کردند و پایگاه‌های ایتالیا را درهم شکستند، اما پیشروی آنان در خط دفاعی پیاوه متوقف شد.