مهایانا

مَهایانا (Mahayana)
(يا: مَهايانَه) در سانسکریت به‌معنی «محمل بزرگ» یکی از دو مذهب عمدۀ دین بودا که در چین، کره، ژاپن، و تبّت گسترش دارد. تکریم بُدهی‌سَتواها (کمابیش= بوداواره‌ها: آنان که به اشراق می‌رسند ولی در حد انسان می‌مانند تا به دیگر جانداران کمک کنند) از ارکان مذهب مهایاناست و نیز این باور که نطفه‌های بوداواری در درون همگان وجود دارد. بودای تاریخی به‌نام تنها یکی از نمادهای بودای سرمدی، دهارما یا قانون نهایی عالم و منجی رئوفِ همه‌جا حاضر در سوترای نیلوفر توصیف می‌شود و سوترای کمال حکمت می‌آموزد که هیچ پدیده‌ای هستی پایدار ندارد و راه بوداشدن راهی است که بدهی‌ستواها رفته‌اند. مذهب مهایانا شاخه‌های فراوان و مناسک گوناگون دارد. همچنان که عقایدش پیچیده است و بوداها و بدهی‌ستواهای بسیار را دربرمی‌گیرد، آیین‌های آن نیز اغلب پرطول و تفصیل و وقت‌گیرند. به‌خلافِ مذهب تراوادا، چندان تأکیدی بر تجرّد راهبان ندارد و روحانیان مهایانا کمتر دنیاگریزند. جامۀ راهبان مهایانا در کشورهای مختلف، متفاوت است.

 

---