کتان، پارچه

کَتان، پارچه (linen)

الیاف به‌هم تابیده و بافته‌شده از ساقۀ گیاه کتان. مصریان قدیم از این پارچه استفاده می‌کردند. این پارچه را رومی‌ها به شمال اروپا بردند و از آن‌جا به سراسر جهان گسترش دادند. پناهندگان مذهبی از سرزمین‌های سفلا صنعت کتان را در انگلستان پایه‌گذاری کردند، امّا در قرن ۱۸ در این کشور و نیز کشورهای دیگر، صنعت کتان در رقابت با ورود پنبه از رونق افتاد. برای به‌دست‌آوردن الیاف بلندتری از کتان، به‌جای آن‌که آن را با دست یا ماشین ببرند، مانند میوه‌ای رسیده آن را می‌چینند. کتان را پس از آن‌که در مراحل مقدماتی خشک کردند، در آب قرار می‌دهند تا الیاف آن از چوب ساقه آسان‌تر جدا شود. سپس آن را با ابزاری شانه‌مانند حلاجی و دسته‌بندی می‌کنند و به‌صورت رشته‌های پیوسته در‌می‌آورند و می‌ریسند. مراحل سفیدکردن، بافتن، و مراحل پایانی آن، برحسب این‌که محصول نهایی چه باشد، متفاوت است. محصول نهایی ممکن است پارچۀ بادبانی، کرباس، گونی، مکمل، یا پارچۀ کتانی باشد. به‌سبب بلندبودن تارها، الیاف کتان نسبت به الیاف پنبه بسیار مقاوم‌تر است و از لحاظ ظرافت نیز در اولویت قرار دارد؛ بنابراین برای پارچه‌های توری مناسب‌ترند. ترکیب کتان با الیاف مصنوعی بسیار مناسب است و محصولات خوبی تولید می‌کند.

---