دایزنهوفر، یوهان (۱۹۴۳)
دایْزِنْهوفِر، یوهان (۱۹۴۳)(Deisenhofer, Johann)
| یوهان دایزنهوفر Johann Deisenhofer | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۴۳ |
| ملیت | آلمانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | بخش زیست شیمی موسسه ماکس پلانک در مونیخ، دکتری در رشته کاربرد بلورنگاری پرتوی ایکس در مولکول های زیست شناخت |
| شغل و تخصص اصلی | شیمی دان |
| گروه مقاله | شیمی |
| جوایز و افتخارات | جایزه نوبل شیمی (مشترک با روبرت هوبر و هارتموت میشل- ۱۹۸۸) |
شیمی‌دان آلمانی . اولین‌بار روش بلورنگاری[۱] پرتوی ایکس را برای مولکول‌های زیست‌شناختی، با استفاده از پرتو ایکس برای شناسایی ساختار اتمی[۲]، به کار برد. به‌سبب تعیین ساختار سه‌بعدی مرکز واکنش فتوسنتزی در باکتری‌ها، با روبرت هوبر[۳] و هارتموت میشل[۴] جایزۀ نوبل شیمی ۱۹۸۸ را دریافت کرد. در ۱۹۸۱، میشل موفق شد بلورهای مرکز واکنش فتوسنتز[۵] را از باکتری ارغوانی[۶] Viridis Rhodipseudomonas تهیه کند. از ۱۹۸۲ تا ۱۹۸۵، دایزنهوفر، هوبر، و میشل برای تعیین جزئیات ساختار اتمی این مرکز واکنش از بلورنگاری پرتوی ایکس استفاده کردند. این تحقیق سبب افزایش درک فرآیند فتوسنتز شد و به بررسی پروتئین‌های غشایی[۷] (پروتئین‌های درون یاخته‌های غشا) نیز کمک کرد. این پروتئین‌ها در بسیاری از فرآیندهای زیست‌شناختی، نظیر انتقال مادۀ غذایی به‌درون یاخته، دخیل‌اند. دایزنهوفر در سوزامالتهایم[۸] باواریا زاده شد و در دانشگاه فنی[۹] مونیخ، و در بخش زیست‌شیمی مؤسسۀ ماکس پلانک[۱۰] در مونیخ، که بعداً به مارتینزرید[۱۱] در نزدیکی مونیخ منتقل شد، درس خواند. او با کار در آزمایشگاه هوبر در مارتینزرید، دکترای خود را در رشتۀ کاربرد بلورنگاری پرتوی ایکس در مولکول‌های زیست‌شناختی دریافت کرد (۱۹۷۴). در ۱۹۸۸، به امریکا مهاجرت کرد و در دانشگاه تگزاس[۱۲]، واقع در شهر دالاس[۱۳]، استاد زیست‌شیمی شد.