لغمانی

لَغْمانی

از گویش‌های خراسان بزرگ که در ولایت لَغمان، واقع در شرق افغانستان، به آن سخن می‌گویند. صامت‌های این گویش همانند صامت‌های فارسی است. تغییر و تبدیل آوایی در لغمانی به قرار زیر است: تبدیل /e/ پایانی به /a/ در tokma «دکمه»؛ تغییر رشتۀ آوایی -ab به -av در partav «پرتاب»؛ نشانۀ تصغیر و تحبیب -ak پایانی است در golak «گُلک»؛ نشانۀ معرفه -a در پایان است nanaka «آن نان کوچک»؛ نشانۀ صفت فاعلی -u(ku-) است. مضاف بر مضاف الیه تقدم دارد و نشانۀ آن -e (کسره) است. صفت بعد از موصوف می‌آید و علامتش /-e/ بعد از موصوف است. نشانۀ مصدری -an است. zadan «زدن». برخی از واژگان لَغمانی: nangila «آدم غیرتی» و  nimru «ظهر».