ائوگنیوس چهارم
ائوگنیوس چهارم (۱۳۸۳ـ۱۴۴۷م)(Eugenius IV)
(نام اصلی: گابریله کوندولمارو[۱]) پاپ ایتالیایی (۱۴۳۱ـ۱۴۴۷م). در ونیز به‌دنیا آمد. همچون پاپ مارتینوس[۲] پنجم کوشید سیطرۀ دستگاه پاپی را بر کلیسا احیا کند. در دسامبر ۱۴۳۱م شورای بازل[۳] را تعطیل کرد و از اعضای آن خواست که وقتی دیگر در بولونیا تشکیل جلسه دهند. بسیاری نپذیرفتند و در ۱۴۳۹م پس از درگیری‌های مکرر، ائوگنیوس را خلع و ناپاپ فلیکس پنجم[۴] (۱۴۳۹ـ۱۴۴۹م) را انتخاب کردند. در ۱۴۳۹م ائوگنیوس تجدید وحدتی ظاهری بین کلیساهای شرق و غرب برقرار کرد. درپی نخستین فرمان انحلال شورا در ۱۴۳۱م، شورا با ایستادگی خود توانست او را وادار به عقب‌نشینی و لغو فرمانش در ۱۴۳۳م کند. در ۱۴۳۴م، به دنبال آشوب‌های رم[۵]، به فلورانس[۶] گریخت و این شهر نُه سال مقر او بود. در این دوره با نویسندگان و هنرمندان بسیاری آشنا شد. در سپتامبر ۱۴۳۷م دوباره فرمان انحلال شورا را صادر کرد و خواست که برای بحث دربارۀ امکان آشتی با کلیسای یونان، در فِرّارا[۷] تشکیل شود. او در همان سال موفق شد قانون اتحاد کم‌دوامی را بین کلیساهای یونان و رم به تصویب برساند و با این کار بر اعتبار خود بیفزاید و از اعتبار شورا بکاهد. شورا نیز با عزل او بیش از پیش به حیثیت خود لطمه زد. ائوگنیوس در ۱۴۴۳م به رم بازگشت و بقیۀ عمرش را در این شهر گذراند.