آهن
آهَن (iron)
برگرفته از واژه‌ای آلمانی به معنای «قوی». عنصری فلزی، به رنگ خاکستری نقره‌ای، چکش‌خوار، شکل‌پذیر و سخت، با نماد Fe، برگرفته از نام لاتینی آن، با عدد اتمی ۲۶، و جرم اتمی نسبی ۵۵.۸۴۷. از لحاظ فراوانی چهارمین عنصر پوسته زمین و دومین فلز فراوان پس از آلومینیوم است. در رسوبات انباشته، بهصورت سنگ‌های معدنی هماتیت[۱] (Fe۲O۳)، سنگ معدن اسپاتیک[۲] (FeCO۳) و مگنتیک[۳] (Fe۳O۴) یافت می‌شود. گاهی به شکل فلز آزاد[۴]، و به ندرت به صورت تکه‌های آهن یا نیکل‌ـ‌آهن در شهاب‌سنگ‌ها نیز یافت می‌شود. آهن فلزی فراوان و مفید، به شدت مغناطیس، و پایۀ آلیاژ فولاد است. فولاد آلیاژی است که علاوه بر آهن، کربن و فلزات دیگر نیز دارد. (← چدن) آهن در تجهیزات الکتریکی، مغناطیس‌های دایم و الکترومغناطیس‌ها، هستۀ ترانسفورمرها، و در آمپلی‌فایرهای مغناطیسی به‌کار می‌رود. نکتۀ مهم دربارۀ آهن، اکسید شدن آن در هوای مرطوب (زنگ‌زدن[۵]) است. در بدن انسان، آهن بخش اصلی هموگلوبین[۶] را تشکیل می‌دهد. در گلبول‌های قرمز خون، هموگلوبین اکسیژن را به همۀ نقاط بدن منتقل می‌کند. کمبود این عنصر در رژیم غذایی انسان منجر به نوعی کم‌خونی می‌شود. از عصر آهن تاکنون، از این عنصر برای ساخت ابزار استفاده می‌کنند.