آیلنبرگ، ساموئل (۱۹۱۳-۱۹۹۸م)
| سامویل آیلنبرگ Samuel Eilenberg | |
|---|---|
| زادروز |
ورشو ۱۹۱۳م |
| درگذشت | ۱۹۹۸م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | ورشو |
| شغل و تخصص اصلی | ریاضی‌دان |
| گروه مقاله | ریاضیات |
آیلِنبِرگ، ساموئِل (۱۹۱۳- ۱۹۹۸م)(Eilenberg, Samuel)
ریاضی‌دان امریکایی، زادۀ لهستان. تحقیقات او در توپولوژی جبری[۱] به پیشرفت شایان توجه نظریۀ کوهومولوژی[۲] (همانستگی) منجر شد. توپولوژی جبری، که گاهی توپولوژی ترکیباتی[۳] هم نامیده می‌شود، مبتنی بر نظریۀ هومولوژی[۴] (مانستگی) است که به مطالعۀ خم‌های بسته[۵]، رویه‌های بسته[۶]، و آرایش‌های هندسی[۷] مشابه در فضای توپولوژیک[۸] مفروض می‌پردازد. بیشتر کارهای آیلنبرگ در زمینۀ نظریۀ کوهومولوژی یا صورت تعدیل‌یافتۀ هومولوژی انجام گرفت. می‌توان نوعی حاصل‌ضرب برای رده‌های کوهومولوژی تعریف کرد که با کمک آن و جمع رده‌های کوهومولوژی، مجموع مستقیم رده‌های کوهومولوژی از همۀ ابعاد به‌صورت یک حلقه، معروف به حلقۀ کوهومولوژی[۹]، درمی‌آید. این ساختار غنی‌تر از ساختار موجود گروه‌های هومولوژی است و نتایج دقیق‌تری به دست می‌دهد. عمل‌های جبری بسیار پیچیدۀ متعدد با استفاده از رده‌های کوهومولوژی حکم‌هایی به دست می‌دهند که در غیر این صورت قابل اثبات نبودند. آیلنبرگ در ورشو[۱۰] زاده شد و در همان‌جا درس خواند. در دهۀ ۱۹۳۰، به ایالات متحده امریکا مهاجرت کرد. از ۱۹۴۶ تا ۱۹۴۹، استاد ریاضیات دانشگاه ایندیانا[۱۱] بود و دورۀ کاری خود را در دانشگاه کلمبیا، واقع در نیویورک، به پایان رساند.