تروآ (ترکیه)
تِروآ (Troy)
(یا: ایلیوم) شهری باستانی در آسیای صغیر (حصارلیق[۱] جدید، در ترکیه)، دقیقاً در جنوب داردانل[۲]. این شهر تاریخی طولانی و پیچیده دارد که از حدود ۳۰۰۰پ‌م تا ۱۲۰۰م را دربرمی‌گیرد. در ۱۸۲۰ این شهر با نام تروآ، یعنی به نام جایگاه جنگ افسانه‌ای دَه‌سالۀ تروآ[۳] نامیده شد که در حماسۀ ایلیاد[۴] هومر توصیف شده است، اما نام واقعی آن معلوم نیست. هاینریش شلیمان[۵] برای اولین‌بار نُه شهر را که یکی در زیر دیگری یافته شدند از زیر خاک بیرون آورد (۱۸۷۴ـ۱۸۹۰). نخستین سنگر‌بندی‌های مستحکم در این جایگاه به اوایل عصر مفرغ[۶] تعلق دارند. این سنگربندی‌ها عبارت بودند از دیواری سنگی با کنگره‌هایی از خشت و دروازه‌ای که با برج‌هایی از جناحین محافظت می‌شد. تا عصر مفرغ میانی این استحکامات دفاعی گسترش یافته بودند و دست‌کم به چهار دروازه نیاز داشتند، که دو دروازه، از برج‌ها مراقبت می‌شدند. پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند که هفتمین شهر، که در حدود ۱۲۷۰پ‌م چپاول و به آتش کشیده شد، شاید همان تروآی هومر باشد. شهر و استحکامات دفاعی آن بازسازی شد، اما در حدود ۱۰۵۰پ‌م به سرنوشت مشابهی گرفتار آمدند. شهر ایلیوم در قرن ۷م در همان جایگاه ساخته شد و تا دورۀ رومیان باقی‌ماند.