آقایف، عسگر (۱۹۴۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آقایف، عسگر (۱۹۴۴) Akayev, Askar

عسگر آقایف
زادروز ۱۹۴۴م
ملیت قرقیزستانی
شغل و تخصص اصلی دولتمرد
گروه مقاله تاریخ جهان
عسگر آقایف

سیاستمدار و رئیس‌جمهور قرقیزستان[۱]، از ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۵. سیاستمداری کمونیست اما خواهان اصلاحات بود. در ۱۹۸۱، به حزب کمونیست اتحاد شوروی[۲] پیوست و در نوامبر ۱۹۹۰، پس از کشته‌شدن صدها تن در شورش‌های قومی قرقیزها و ازبک‌ها در درۀ فرغانه[۳]، به ریاست اجرایی جمهوری قرقیزستان انتخاب شد. او مروج تغییر ساختار اقتصاد کشور، خصوصی‌سازی زمین‌ها، رقابتی‌کردن قیمت‌ها، ارزش‌های غیردینی، و از دسامبر ۱۹۹۱، مشوق استقلال قرقیزستان در جرگۀ کشورهای مستقل مشترک‌المنافع[۴] بوده است. آقایف، که استاد فیزیک هسته‌ای بود، به جمع متحدان میخائیل گورباچف[۵]، رهبر کمونیست و اصلاح‌طلب شوروی، پیوست و گورباچف هم در اوت ۱۹۹۱، درپی شکست کودتایی که در مسکو برای برکناری‌اش صورت گرفت، مقام جانشین ریاست جمهوری شوروی را به او پیشنهاد کرد، اما آقایف نپذیرفت و در اکتبر ۱۹۹۱، با رأی مستقیم مردم به ریاست جمهوری قرقیزستان برگزیده شد. با اصلاح قانون اساسی این جمهوری در ۱۹۹۶، اختیارات وی در مقام رئیس‌جمهور افزایش یافت. وی در سال ۲۰۰۵ با خیزش همگانی مردم از کار برکنار شد و هم‌اکنون در دانشگاه دولتی مسکو تدریس می‌کند.


  1. Kyrgyzstan
  2. Communist Party of the Soviet Union
  3. Fergana Valley
  4. Commonwealth of Independent States (CIS)
  5. Mikhail Gorbachev