برهما
بِرَهْما (Brahma)
آفریدگار جهان در آیین هندو[۱]، با دو خدای عمدۀ دیگر این آیین، ویشنو[۲] (محافظ) و شیوا[۳] (مخرب)، تشکیلدهندۀ تثلیث هندویی یا تریمورتی[۴]. در اسطورۀ آفرینش هندو، برهما، خدای خالق، از درون گل نیلوفری زاده میشود که از ناف ویشنو میروید. پس از آنکه برهما جهان را میآفریند، ویشنو بیدار میشود و در طول کَلپَه[۵]، چرخۀ کیهانی یا «روز برهما» که ۴۲۰۰میلیون سال زمینی به درازا میکشد، بر جهان فرمان میراند. برخلاف برهمن که نامتشخص و بیجنس است، برهما خدایی متشخص و مذکر است. برهما مصنف وداها، و پرستش او کهنترین آیین پرستش در هند است. در تصاویر برهما را انسانی با چهار سر و چهار دست، که در دستهای خود کوزهای، تسبیحی، قاشق مقدس، و نسخهای از ودا را نگاه داشته است، نشان دادهاند.