واله، کانتون
والِه، کانتون (Valais)
(به آلمانی: والیس[۱]) کانتونی[۲] در جنوب غربی سوئیس، با ۵,۲۳۱ کیلومتر مربع مساحت و ۲۷۱,۳۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۵). حوضۀ[۳] رون علیا[۴] را اشغال کرده است. مرکز آن شهر سیون[۵] است. چندین قلۀ مرتفع، از جمله ماترهورن[۶] (۴,۴۷۸ متر)، و یخچال‌های طبیعی دارد. گردشگری صنعت مهم آن است؛ چندین مرکز گردشگری و ورزش‌های زمستانی دارد. این کانتون در ۱۸۱۵ به عضویت کنفدراسیون سوئیس[۷] درآمد. در شیب‌های درّۀ رون علیا، میوه به‌وفور تولید می‌شود. یک‌چهارم از نیروی برقابی سوئیس در تأسیسات این کانتون، شامل سدّ بزرگی در وال دِ ارن[۸]، تولید می‌شود. خطوط آهن لوچبرگ[۹] و سمپلون[۱۰] و جادۀ منتهی به گذرگاه‌های سن‌برنار بزرگ[۱۱] و سمپلون از این کانتون می‌گذرند و وارد ایتالیا می‌‌شوند. اکثر جمعیت آن فرانسه‌زبان‌اند، اما در بخش‌هایی نیز مردم به زبان‌های آلمانی و ایتالیایی صحبت می‌کنند.