جاوی، عمر عبدالله

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

الجاوی، عمر عبدالله (وهظ 1938- صنعاء 1997) Omar Al-Jawi


سیاستمدار و روزنامه‌نگار یمنی. پس از تحصیلات ابتدایی در لحج، برای ادامه‌ی تحصیل به قاهره رفت و دوره‌های راهنمایی و متوسط را در آنجا گذراند. همزمان با جنبش آزادی‌خواهی ملی عربی (1952)، او نیز با مشارکت در تأسیس اتحادیه‌ی دانشجویان یمنی در قاهره، با این جنبش همراه شد. در سال 1956 به شورای اداری کنگره‌ای پیوست که تحت شعار «مبارزه برای جمهوری یمن یکپارچه‌ی دموکراتیک» برگزار گردید. مقامات مصری او را همراه 23 دانشجوی دیگر یمنی به بهانه‌ی تمایلات مارکسیستی‌شان اخراج کرد. در 1958 به تعِز بازگشت و در نگارش مقالاتی برای روزنامه‌ی الطلیعه مشارکت نمود. در 1959 همراه گروهی از دانشجویان برای ادامه‌ی تحصیل به شوروی رفت و در آنجا فعالیت‌های وحدت‌طلبانه‌اش را در جنبش دانشجویان یمنی ادامه داد. در تأسیس اتحادیه دانشجویان یمنی در شوروی مشارکت کرد و در نخستین کنگره‌ی آن (1966) به ریاستش انتخاب شد. در پایان همین سال کارشناسی ارشد روزنامه‌نگاری را دریافت کرد و در 1967 به یمن بازگشت. الجاوی پس از بازگشت، به تدریس در مدارس شهر تعِز اشتغال یافت و به عنوان سردبیر روزنامه‌ی الثوره‌ی صنعاء نیز منصوب گردید. در همین دوره خبرگزاری یمن را در صنعاء تأسیس کرد و رئیس آن شد. در سال 1970 پست مدیریت رادیو و تلویزیون عدن را به او سپردند. الجاوی در سال 1971 در تأسیس حزب کار یمن مشارکت نمود، ولی پس از مدت کوتاهی با کناره‌گیری از کار حزبی، اتحادیه‌ی ادیبان و نویسندگان یمن را با رویکرد وحدت‌گرایانه تأسیس کرد. در 1972 مجله‌ی الحکمه را راه‌اندازی کرد که تا 1990 سردبیر آن بود. این مجله به عنوان ارگان اتحادیه‌ی نویسندگان نقش ویژه‌ای در وحدت دوباره‌ی یمن داشت. در سال 1972 عضو کمیسیون قانون اساسی برای تدوین قانون اساسی دولت یمن متحد شد و در تدوین قانون اساسی‌ای که دولت جمهوری یمن بر اساس آن در مه 1990 تأسیس شد، نقش ویژه‌ای ایفا کرد. در ژوئن 1990 حزب تجمع وحدت‌گرایی یمن را تأسیس نمود که هدف آن مطالبه‌ی طرح قانون اساسی دولت متحد از دو پارلمان یمن شمالی و یمن جنوبی برای تصویب و ادغام نهادهای مشابه، و به رسمیت شناختن دموکراسی و تکثر سیاسی بود. او تا زمان مرگش دبیر کل این حزب بوده است. الجای در تهیه‌ی متن میثاق‌نامه و توافق‌نامه‌ی یمن متحد در سال 1994 مشارکت داشت.

دو کتاب از او با عناوین حصار صنعاء و الصحافة النقابیة فی عدن منتشر شده است.