حق رای زنان
حق رأی زنان (women\'s suffrage)
غالباً این اعتقاد وجود دارد که مبارزه برای دستیابی زنان به حق رأی برابر با مردان از دنیای انگلیسی‌زبان با انتشار کتاب مری وُلستونکرافت به‌نام در دفاع از حقوق زنان (۱۷۹۲) آغاز شده است. در قرن ۱۹، با گسترش حق رأی مردان در بسیاری از کشورها، زنان نیز در تلاش برای دستیابی به حق رأی هرچه بیشتر بر فعالیت خود افزودند. اما در نیوزیلند زنان صرفاً در ۱۸۹۳ به حق رأی در سطح ملی دست یافتند. پس از آن استرالیا نیز در ۱۹۰۲ این حق را برای زنان قائل شد، اما زنان ایالات متحده امریکا در ۱۹۲۰ و انگلستان در ۱۹۲۸ به این حق دست یافتند. در آغاز قرن ۲۰، کشورهای اروپایی مانند فنلاند در ۱۹۰۶، نروژ در ۱۹۲۳، و دانمارک و ایسلند در ۱۹۱۵ به زنان حق رأی دادند. دیگر قدرت‌های قارۀ اروپا نیز در پایان جنگ جهانی اول به‌سرعت برای زنان حق رأی قائل شدند. اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و هلند در ۱۹۱۷؛ اتریش، چکسلوواکی، لهستان، و سوئد در ۱۹۱۸؛ و آلمان و لوکزامبورگ در ۱۹۱۹ به زنان حق رأی دادند. اسپانیا در ۱۹۳۱ حق رأی را دربارۀ زنان تعمیم داد، ولی زنان فرانسه تا ۱۹۴۴ و زنان بلژیک، ایتالیا، رومانی، و یوگسلاوی تا ۱۹۴۶ از این حق برخوردار نشدند. سوئیس سرانجام در ۱۹۷۱ به زنان حق رأی داد، اما زنان لیختن‌اشتاین تا ۱۹۸۴ از این حق محروم بودند. در میان کشورهای امریکای لاتین، اکوادور در ۱۹۲۹، برزیل در ۱۹۳۲، ال‌سالوادور در ۱۹۳۹، جمهوری دومینیکن در ۱۹۴۲، گواتمالا در ۱۹۴۵، و آرژانتین در ۱۹۴۶ به زنان حق رأی دادند. در هند، در دورۀ حکومت انگلستان بر آن کشور، زنان به‌موجب قانون ۱۹۳۵ فرمانداری هند مانند مردان از حق رأی برخوردار شدند. پس از دستیابی این کشور به استقلال نیز در قانون اساسی ۱۹۴۹ هند، که از ۱۹۵۰ به اجرا گذاشته شد، به همۀ افراد بالغ اعم از زن و مرد حق رأی داده شد. زنان فیلیپین در ۱۹۳۷، ژاپن در ۱۹۴۵، چین در ۱۹۴۷، و اندونزی در ۱۹۵۵ از حق رأی برخوردار شدند. در کشورهای افریقایی، زنان تقریباً هم‌زمان با مردان از حق رأی برخوردار شدند؛ مثلاً لیبریا در ۱۹۴۷، اوگاندا در ۱۹۵۸، و نیجریه در ۱۹۶۰. در بسیاری از کشورهای خاورمیانه نیز پس از جنگ جهانی دوم حق رأی همگانی برقرار شد. در برخی از کشورها، از قبیل عربستان سعودی، هیچ‌یک از شهروندان از حق رأی برخوردار نیستند و در برخی دیگر، مانند کویت، حق رأی بسیار محدود است و زنان کاملاً از آن محروم‌اند. در ایران در ۱۳۴۲ش مجلس قانون حق رأی زنان بالای ۲۱ سال را به‌تصویب رساند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، مجلس سن حق رأی زنان را پانزده سال تمام تعیین کرد.
| ردیف | نام کشور | تاریخ |
|---|---|---|
| 1 | نیوزیلند | 1893 |
| 2 | استرالیا | 1902 |
| 3 | فنلاند | 1906 |
| 4 | دانمارک | 1915 |
| 5 | آلمان | 1919 |
| 6 | امریکا | 1920 |
| 7 | انگلستان | 1928 |
| 8 | هند | 1935 |
| 9 | ایران | 1963 |
| 10 | سوئیس | 1971 |