دیار مضر
دیار مُضَر
ناحیه‌ای در ولایت قدیم جزیره (الجزیره)، بر دو کرانۀ رود فرات، از سُمَیساط در شمال، تا عانه (عانات) در جنوب. شهرهای اصلی این ناحیه رَقَّه، حَرّان و اِدِسا (الُّرها) بود. دیار مضر غالباًَ جزئی از دولت جزیره و گاه جدا از آن بود. در زمان سیف‌الدوله، بخشی از امیرنشین حلب شد و پس از او به امیرنشین موصل پیوست و سپس به‌دست آل بویه افتاد. مقر سلسلۀ کوچک بنونُمَیر در آن‌جا قرار داشت، اما سلجوقیان به عمر این سلسله پایان دادند. دیار مضر بارها در معرض حملۀ سپاهیان روم شرقی قرار گرفت و در قرن ۱۱م امپراتوری بیزانس، ادسا و نواحی آن را به قلمرو خود افزود. در اواخر قرن ۸ق امیرتیمور آن‌جا را ویران کرد. امروزه قسمت شمالی دیار مُضَر جزو ترکیه و بخش جنوبی آن در قلمرو سوریه است. نام آن برگرفته از قبیله مُضَر است که پس از اسلام در آن ناحیه مستقر شد.