میماس
میماس (Mimas)
در اخترشناسی، قمر بزرگ سیارۀ زحل، و هفتمین قمر شناختهشده از سمت این سیاره. حدوداً هر ۲۳ ساعت یکبار زحل را در ارتفاع تقریبی ۱۸۶هزار کیلومتری دور میزند. مدار آن دایرهای است و فقط ۱.۵ درجه نسبت به استوای زحل تمایل دارد. میماس کرویشکل است. قطر آن را حدود ۳۹۲ کیلومتر، تقریباً یکنهم قطر ماه، برآورد کردهاند. ساختار درونی و ترکیب میماس نامشخص است، اما براساس چگالی آن، گمان میرود بیشتر از آب یخزده، و نیز از مقدار اندکی سنگ تشکیل شده باشد. مهمترین عارضۀ سطحی میماس دهانۀ هرشل[۱] است که از برخورد سیارک با این قمر تشکیل شده است. اندازۀ این دهانۀ ۱۳۰کیلومتری حدود یکسوم قطر میماس است. دهانۀ هرشل نخستینبار در ۱۹۸۰، در عکسهایی دیده شد که کاوشگرهای امریکایی ویُجر[۲] برداشته بودند. هرشل دیوارهای به ارتفاع پنج کیلومتر، کفی به عمق دَه کیلومتر، و قلهای مرکزی به ارتفاع شش کیلومتر دارد. میماس ترکهای بسیاری نیز با نام شکاف دارد که بیشتر در طرف مقابل دهانۀ هرشل یافت میشوند. احتمالاً این ترکها بر اثر تنش ناشی از برخورد سیارک ایجاد شدهاند. بزرگترین شکافها عبارتاند از اوسا[۳]، پلیون[۴]، کیتا[۵]، و پانگیا[۶]. بقیۀ سطح میماس با دهانههای کوچکتری پوشیده شده است که از بین آنها، اندازۀ دهانۀ آرتور نصف اندازۀ هرشل است. نشانههایی از فعالیتهای زمینشناسی نیز در میماس دیده شده است. این قمر بهقدری کوچک است که جوی را نگه نمیدارد. میماس را اخترشناس آلمانیتبار بریتانیایی، ویلیام هرشل[۷]، در ۱۷۸۹ کشف کرد و آن را بهنام یکی از تیتان[۸]ها نامید که هرکول[۹] قهرمان اساطیری یونان او را به قتل رساند. جز دهانۀ هرشل، دیگر عارضههای میماس را بهنام افراد و مکانهای یادشده در داستان حماسی مرگ آرتور[۱۰]، اثر نویسندۀ انگلیسی سِر تامس مَلوری[۱۱]، نامگذاری کردهاند.