نوتوماس گرایی
نوتوماسْگَرایی (Neo-Thomism)
(یا: نوتومیسم؛ نئوتومیسم) جنبشی فکری در فلسفه و الهیات غرب که نقطۀ آغاز آن فتوای پاپ لئوی سیزدهم[۱] (۱۸۷۹) بود. او در این فتوا توماس آکوئیناس[۲] را نگاهبان الهیات کاتولیکی معرفی کرده بود. در ۱۸۸۹ مؤسسهای فلسفی در لووَن[۳] بلژیک تأسیس شد که مرکز جهانی نوتومیسم بهحساب میآمد. ماریتن[۴] و ژیلسون[۵] در فرانسه، ریمکر[۶] در بلژیک، جی وُتر[۷] در اتریش و فردریک کاپلستون، نویسندۀ انگلیسی تاریخ فلسفه (۹ جلد)، از نوتومیستهای مشهور بودند. نوتومیستها فلسفه را در خدمت الهیات قرار میدهند. آنها هستی محض، چونان عنصری روحانی و الهی و نخستین، را برترین واقعیت میشمارند و جهان مادی را ثانوی و مشتق از آن میدانند. خدا نخستین علت هستی و نخستین بنیان همۀ مقولات فلسفی است. نوتومیسم به مشیت در تاریخ معتقد است و واژگان فلسفی آن آمیزهای است از مفاهیم و اصول فلسفۀ توماس و مفاهیم موجود در ایدئالیسم فلسفی کانت، شلینگ و هگل.