هایدا
هایْدا (Haida)
از اقوام سرخ‌پوست امریکایی، ساکن در جزایر کویین شارلوت[۱] و جزایر جنوبی آلاسکا. شمار آنان به ۳۱۰۰ نفر می‌رسد (۱۹۹۴) و زبانشان به خانوادۀ زبانی نا ـ دنه[۲] تعلق دارد. با صید ماهی آزاد و شکار پستانداران دریا و خشکی روزگار می‌گذرانند. در گذشته مهارت بسیاری در کار با چوب و ساختن بَلَم داشتند. آثار هنری‌شان نیز مشهور است؛ ازجملۀ این آثارند لوح‌های کنده‌کاری‌شده، تیرک‌های توتمی[۳] که با علایم خانوادگی به‌شکل حیوانات مختلف حکاکی می‌شد، و اشیای مصرفی که با تصاویر بسیار ظریف موجودات فوق‌طبیعی تزیین می‌شدند. همچون سایر قبایل ساحلی، مراسم پوتلاچ[۴] داشتند که در آن افراد می‌کوشیدند که با بذل‌وبخشش اموال خود احترام و آبرو کسب کنند. هایداها مادر‌تبار بودند و از طایفه‌های مختلفی تشکیل می‌شدند که صاحب زمین بودند و رؤسا و مراسمی خاص خود داشتند و روستاهای متمایزی را در اختیار گرفته بودند. جامعۀ آنان در مجموع دارای دو بخش اصلی یا دو نیمه[۵] بود. شورای ملت‌های هایدا[۶] در ۱۹۸۰ تشکیل شد تا مطالباتشان از دولت کانادا را پی‌گیری کند.