وان ولک، جان هازبروک (۱۸۹۹ـ۱۹۸۰)
وان ولِک، جان هازْبروک (۱۸۹۹ـ۱۹۸۰)(Van Vleck, John Hasbrouck)
فیزیک‌دان امریکایی و از بنیانگذاران نظریۀ نوین مغناطیسی (← مغناطیس). به‌سبب فعالیت‌هایی که برای شناسایی ساختار الکترونی سامانه‌های مغناطیسی و سامانه‌های بی‌نظم انجام داد، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۷۷ دست یافت. او این جایزه را مشترکاً با دانشجویش، فیلیپ آندرسون[۱]، دریافت کرد. وان ولک در میدل‌تاون[۲]، واقع در کنتیکت[۳]، زاده شد و در دانشگاه‌های ویسکانسین[۴] و هاروارد درس خواند. در ۱۹۲۷، استاد دانشگاه مینه‌سوتا شد و از ۱۹۳۴ تا ۱۹۶۹، استاد دانشگاه هاروارد شد. او با استفاده از مکانیک موجی[۵] نظریه‌ای به‌دست آورد که خواص مغناطیسی اتم‌های منفرد را در مجموعه‌ای از عناصر شیمیایی به‌دقت توضیح می‌دهد. همچنین، مفهوم پذیرفتاری[۶] مستقل از دما را در مواد پارامغناطیسی، که اکنون پارامغناطیس وان ولک[۷] نامیده می‌شود، معرفی کرد. تدوین نظریۀ میدان لیگاند[۸] یکی از مفیدترین ابزارهایی است که برای تعبیر نقش‌های پیوندهای شیمیایی در ترکیبات کُمپلکس به‌دست آمده است. در این نظریه، با توجه به تأثیری که اتم‌های همسایه بر الکترون‌های اتم‌های خاص می‌گذارند، خواص مغناطیسی، الکتریکی، و اُپتیکی بسیاری از عناصر و ترکیبات را توضیح می‌دهند.