چله کشی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

چِلِّه‌کِشی
در فرش‌بافی، اساس کار بافندگی است و بستن تارهای سرِ دار و زیرِ دار با فاصله‌های مساوی و موازی با هم را شامل می‌شود. پیش از کشیدن چله، عرض فرش و شمار نخ‌هایی که قرار است در این عرض، روی دار کشیده شود، محاسبه می‌کنند. برای چله‌کشی باید نخ‌های تار متناسب با رج‌شمار فرش انتخاب شود و پیچیدن آن از نظر میزان کشش و تراکم یک‌دست باشد. در کار چلّه‌کشی سه گروه همکاری می‌کنند: گره اول «تون‌تاب»ها که چله فرش را می‌تابند. گروه دوم «چلّه‌دوان»ها که پس از تحویل‌گرفتن چلّۀ تابیده‌شده از تون‌تاب‌ها آن را به‌شکل چلّه فرش بر روی زمین می‌پیچند و پس از دواندن نخ‌ها روی میخ و شیرازه‌زدن، آن را برای کشیدن روی دار تحویل گروه سوم یعنی «چلّه‌کش»ها می‌دهند. چله‌کشی به دو صورت فارسی و ترکی صورت می‌گیرد. در روش فارسی (گره نامتقارن) چله را به‌‌صورت افقی روی زمین می‌پیچند و پس از اتمام کار به دار می‌اندازند. در چله‌کشی به روش ترکی (گره متقارن)، چله را به‌طور عمودی روی دار می‌کشند و می‌پیچند.