گوش

گوش (ear)

گوش

اندام شنوایی جانوران. این اندام به ارتعاشاتی پاسخ می‌دهد که تولید صدا می‌کنند. این ارتعاشات به علایم عصبی تبدیل شده و به مغز می‌رسند. گوش پستاندار شامل سه بخش است: گوش خارجی، گوش میانی، و گوش داخلی. گوش خارجی قیفی شکل است و صداها را جمع‌آوری و به انتهای لوله‌ای منتهی به پردۀ صماخ هدایت می‌کند. این پرده گوش خارجی را از گوش میانی جدا می‌کند. صداها این پرده را مرتعش می‌سازند و حرکت مکانیکی آن از راه سه استخوان کوچک، معروف به استخوانچه‌های شنوایی، به پردۀ کوچک‌تری منتقل می‌شود که به گوش داخلی می‌رسد. ارتعاشات پردۀ گوش داخلی مایع محتوی حلزون گوش را به حرکت درمی‌آورد که در نتیجۀ آن، یاخته‌های مژه‌دار مرتعش می‌شوند و عصب شنواییِ مرتبط با مغز را تحریک می‌کنند. تقریباً ۳۰هزار یاختۀ حسی‌ مژه‌دار وجود دارد. قرار گرفتن در معرض سر و صدای بلند و پیری به یاخته‌های حسی‌ مژه‌دار صدمه می‌زند که نتیجه‌اش از دست‌دادن شنوایی است. سه مجرای پر از مایعِ گوش داخلی تغییرات موقعیت را نشان می‌دهند. این مکانیسم همراه دریافت‌های حسی دیگر مسئول ایجاد حس تعادل‌اند. وقتی صدای بلندی به گوش می‌رسد، ماهیچه‌های پشت پردۀ صماخ به‌صورت خودکار منقبض می‌شوند. در نتیجه، سر و صدا چنان کنترل می‌شود که درک صدا افزایش یابد و از صدمه‌دیدن پردۀ صماخ جلوگیری شود.

 

---